Loyihalarni boshqarish tizimini ishlab chiqish
![namespace test
{
//sinf boshi
class Worker
public int age=0;
public string name;
}
//sinf oxiri
class Test
{
static void Main(string[] args)
{
Worker wrkl = new Worker();
wrkl.age=34;
wrkl.name="Karim";
Console .WriteLine ((wrkl .name)+", " +wrkl.age) ;
}
}
Dasturni ishga tushiring. Ekranga “Karim , 34 ” degan xabar chiqadi. Keling
dasturimizni chuqurroq o’rganib chiqamiz.
Birinchi navbatda …
class Worker
public int age=0;
public string name;
5](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_5.png?v=1)
![birlashmasidir
Buyruq satrining elementlari.
Siz Main metodini satr massivini qabul qiluvchi qilib e’lon qilsangiz,
buyruq satriga murojaat qilishingiz mumkin. Masalan:
using System;
class С ommandLineApp
{
public static void Main(string[] args)
{
foreach (string arg in args]
{
Console. WriteLine( "Argument: {0}", arg);
}
}
Qaytarilgan qiymat.
Ko’pincha Main metodi quyidagicha aniqlanadi:
class SomeClass
{
public static void Main()
…
}
…
}
Lekin siz Main metodini int tipidagi qiymatni qaytaruvchi qilib e’lon
qilishingiz mumkin:
9](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_9.png?v=1)
![namespace Misol
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{int n1 = 5;
int n2 = 0;
if ( (n1 = = 5) && (n2 = = 5))
Console.WriteLine(" Salom");
else
Console.WriteLine("Yoshlar");
If ((n1 = = 5) | | (n2 = = 5))
Console.WriteLine("Buxoro");
else
Console.WriteLine("Vaqt");}
}
Bu misolda har bir if operatori ikkita shartni tekshirib boradi.
Switch operatori.
Juda ko’p hollarda ichma-ich yozilgan shart operatorlari ko’p tekshirish
olib borib bir nechta amal bajaradi. Lekin bulardan faqat bittasigina haqiqiy
bo’ladi. Masalan:
if (myValue == 10) Console.WriteLine("myValue teng 10");
else
if (myValue == 20) Console.WriteLine("myValue teng 20 " ) ;
else
if (myValue == 30) Console.WriteLine("myValue teng 30 " ) ;
else ....
Bunday murakkab shart tekshirilishi bo’lganda if operatoridan ko’ra,
uning yangi versiyasi bo’lgan switch dan foydalanish afzal.Switch operatori
quyidagicha ishlaydi:
14](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_14.png?v=1)
![agarda oldingi case amalining oxirida break yoki goto operatorlari yozilmagan
bo’lsa. Shunday qilib, C va C++ da quyidagicha yozish mumkin :
Case : statement 1 ;
Case : statement 2;
Break ;
Bu misolda statement 1 dan so’ng statement 2 ga avtomatik tarzda
o’tiladi ( C++ da). C# da bu dastur ishlamaydi, chunki C# tili sintaksisida case1
dan case2 ga ikki xil vaziyatda o’tish mumkin : agarda birinchi amal bo’sh
bo’lsa ( case dan so’ng hech qanday qiymat tekshiriladi) yoki break , goto
operatorlari yordamida. Har bir case operatori o’zida break amalini ushlab
turishi lozim. Masalan:
{
switch (a )
case 10:Console.WriteLine("a= 10" ) ;
break;
case 20:
Console.WriteLine("a=20");
break;
case 30: Console.WriteLine("a= 30");
break;
}
yoki quyidagicha berish ham mumkin :
using System;
namespace Misol
class MyClass
static void Main(string[j] args)
{
int user = 0;
user = Convert.Tolnt32(Console.ReadLine( ));
16](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_16.png?v=1)
![break;
case 2:
int Count;
Console.Write("Mahsulot sonini kiriting " ) ;
Name = Console.ReadLine();
Count = Convert.Tolnt32(Console.ReadLine()) ;
break;
default:
break;}
Switch va satrlar bilan ishlash.
Yuqorida keltirilgan misollarda user lar butun tipga tegishli edi.Agarda siz
switch operatorini satrli tipda ishlatmoqchi bo’lsangiz, u holda quyidagicha
yozishingiz mumkin:
Case : “Anvar” ; Agarda tekshirish uchun satrlar ko’p bo’lsa, butun tipli
o’zgaruvchilar ko’p marotaba case operatorini ishlatishga majbur etadi. Quyida
esa satr o’zgaruvchisi ishlatilgan switch operatori berilgan:
using System;
namespace SwitchStatement
{
class MyClass
{
static void Main(string[] args)
{
string user;
user = Console.ReadLine() ;
switch(user)
{
case "user1":
Console.WriteLine("Salom 1 chi foydalanuvchi");
18](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_18.png?v=1)
![III. TA’LIM MUASSASASIDA TALABALAR DAVOMATINI
MONITORING QILISH TIZIMI.
3.1. Consol rejimi. C# tilining sintaksisi. Ma’lumotlar tiplari.
Visual Studio.NET sistemasida dasturni kompilyatsiya qilish va
bajarishning bir necha usuli bor. Ko’p hollarda dasturchilar dasturni alohida
kompilyatsiya qilib bir nechta klavishalar kombinatsiyalari orqali ishlatishga
o’rganishgan.
<Ctrl>+<Shift>+<B> tugmalarini bosish orqali yoki menyuning Build-
>Build Solution qismini tanlash orqali dasturni kompilyatsiya qilish mumkin.
Alternativ variant sifatida instrumentlar panelidagi Build tugmasini bosish ham
mumkin.
Dasturni kompilyatsiya qilmasdan ishlatish uchun <Ctrl>+<F5>
tugmasini yoki menyuning Debug->Start Without Debugging qismini tanlash
yoki panel instrumentlar qismidagi mos tugmani bosish lozim.
using System;
class Hello
{
static void Main(string[] args)
{
Console.WriteLine(“Hello”);
}
}
C# tilida yozilgan dasturni ishlatish uchun
1. Kodni fayllar sistemasida biror nom bilan saqlash lozim (hello.cs)
2. Kommandalar satrida csc /debug hello.cs buyrug’ini bajarish lozim
Ushbu buyrug’ bajarilgach, natijaviy .exe kengaytmali fayl hosil bo’ladi.
20](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_20.png?v=1)
![Write va WriteLine metodlari. Write metodi unga yuborilgan
o’zgaruvchi qiymatini ekranga chiqarish vazifasini bajaradi. U string tipini qabul
qiladi. U barcha bazali tiplar uchun ishlaydi. Shuning uchun uni parametr
sifatida chaqirish mumkin.
Console.Write (I);
Console.Write (0.75<3) ;
Console.Write("Salom”);
Undagi satrga o’zgaruvchi qiymatini qo’shib e‘lon qilish uchun quyidagi
kodni yozish kifoya:
Console.Write("Salom, {0}", I);
Writeline metodining farqi shundaki, u keyingi (yangi) satrdan boshlab
o’ziga yuborilgan o’zgaruvchi qiymatini ekranga chiqarib beradi.
Endi ushbu metodlarga misolni kodini to’liq keltiramiz:
using System;
namespace _01_misol
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
Console.Write(“1-misol”);
Console.ReadKey();
}
}
}
Bu dastur hozircha hech qanday ish bajarmaydi, u faqat ekranga 1-misol degan
yozuvni chiqaradi.
C# dasturlash tilining alfaviti quyidagilardan iborat. Alfavit (yoki
lite-rallar yig’indisi) C# tilida ASCII kodlar jadvali bilan birgalikda quyidagi
belgilarni o’z ichiga oladi:
22](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_22.png?v=1)
![- Lotin harflari;
- 0 dan 9 gacha raqamlar;
- “_” belgisi (harf sifatida ham ishlatiladi);
- maxsus belgilar to’plami : {}, 1 [] + - % / \ ; : ^ ? <> = ! & # ~ *;
- boshqa belgilar.
C# alfaviti so’zlarni tuzishda xizmat qiladi, ya’ni leksemalarni tuzishda.
Leksemalarning 5 turi bor:
- Identifikator
- Kalit so’z
- Amallar belgilari
- Literallar
- Ajratuvchilar
Deyarli barcha leksemalar o’zining tuzilishiga ega.Ular ko’p alfavitlidir.
Kalit so’zlar va nomlar. Quyidagi ro’yxatda C# tilining kalit so’zlari va
nomlari berilgan bo’lib, dastur tuzilishi paytida ularni boshqa maqsadda ishlatish
(masalan o’zgaruvchi nomini inisializatsiya qilishda) mumkin emas.
Kalit so’zlar va nomlar.
Abstract Do in protected True
As double int public Try
Base else interface readonly typeof
Bool enum internal ref uint
Break event is return ulong
Byte explicit lock sbyte unchecked
Case extern long sealed unsafe
Catch false namespace short ushort
Char finally new sizeof using
Checked fixed null stackalloc virtual
Class float object static Void
Const for operator string volatile
Continue foreach out struct while
23](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_23.png?v=1)
![{
public static void Main ( string [] args)
{
int tashkilot, id;
Console . WriteLine ( " Obtektlar haqida ma'lumotlarini jamlovchi tizimiga
xush kelibsiz!!!" );
Console . WriteLine ( " Indenim obyektini tanlash uchun 1 ni bosing" );
Console . WriteLine ( " Yubleyniy obyektini tanlash uchun 2 ni bosing" );
Console . WriteLine ( " MultiMarket obyektini tanlash uchun 3 ni bosing" );
Console . Write ( " Obyektni tanlang =" );
tashkilot= int . Parse ( Console . ReadLine ());
switch (tashkilot){
case 1 : {
Console . Write ( " Viloyatni kiriting=" );
id= int . Parse ( Console . ReadLine ());
switch (id){
case 1 : Console . WriteLine ( " 05.12.2018 qurilishga berildi 02.5.2019
qurilish tugallandi." ); break ;
case 2 : Console . WriteLine ( " 04.11.2017 qurilishga berildi 02.6.2018
qurilish tugallandi." ); break ;
case 3 : Console . WriteLine ( " 09.5.2018 qurilishga berildi 11.5.2019
qurilish tugallandi." ); break ;
} break ;
}
case 2 : {
Console . Write ( " Viloyatni kiriting=" );
id= int . Parse ( Console . ReadLine ());
26](https://docx.uz/documents/e590bea8-9259-4289-b222-4974b32b970f/page_26.png?v=1)
Loyihalarni boshqarish tizimini ishlab chiqish