Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘tkaziladigan pedagogik kengashlar va ularning afzalliklari

O ZBEKISTON RESPUBLIKASIʻ
OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
TOSHKENT AMALIY  FANLAR  UNIVERSITETI
“MAKTABGACHA TA’LIM METODIKASI” KAFEDRASI
“MAKTABGACHA PEDAGOGIKA” fanidan
KURS ISHI
Mavzu: “Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida o‘tkaziladigan pedagogik
kengashlar va ularning afzalliklari” 
                                     
                                                                                 Kurs ishi rahbari:  O.Tinibekov
                                                                                 Bajardi:   MT-22-10 (C) talabasi 
N.Xolboyeva
                                       
“Himoyaga tavsiya etilsin”
“Maktabgacha ta’lim metodikasi”
 kafedrasi mudiri
____________PhD,dotsent X.I.Yusupova 
TOSHKENT-2024 Mundarija:
KIRISH ………………………………………………………………………….... 3
I BOB.MAKTABGACHA   TA’LIM   MUASSASASIDA    
PEDAGOGIK   KENGASH, UNING    MAQSAD VA   VAZIFALARI
1.1.Pedagogik kengash tushunchasi………………………………………………..9
1.2.Pedagogik kengash, uning maqsad va vazifalari……………………………..19
II BOB. PEDAGOGIK   KENGASHNI TASHKIL   ETISH 
VA   BOSHQARISHDA   USLUBCHI-    MUDIRA   HAMKORLIGI .  
2.1.Pedagogik kengashning turlari……………………………………………….25
2.2.Pedagogik kengashni tashkil etish tamoyillari…………………………….…28
2.3.Maktabgacha ta'lim muassasalarida o'qituvchilar kengashlari mavzulari……31
XULOSA …………………………………………………………………………40
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO YXATIʻ ……………………….…42
                                                           
2 Kirish
Maktabgacha   ta'lim   tashkilotlarida   yosh   avlodning   aqliy-intellektual,   estetik,
jismoniy,   ma'naviy   salohiyatini   oshirishga   qaratilgan   chora-tadbirlarni
takomillashtirish   alohida   dolzarblik   kasb   etmoqda.   Bu   borada   pedagog   rahbar-
jamiyatning yosh  avlod  ta'lim-tarbiyasiga  qo'ygan  ijtimoiy buyurtmasining  asosiy
ijrochisiga   aylanishi   muqarrar.   Bugungi   kunda   jahonda   texnologiyalar   va
axborotlashtirish   jarayonlarining   rivojlanishi   davrida   maktabgacha   ta'limni   isloh
qilish, komil insonni tarbiyalash, ularga zamonaviy ta'lim berish masalalari birinchi
navbatda   hal   qilinishi   kerak   bo'lgan   muammo   hisoblanadi.  Aynan,   maktabgacha
ta'limni   isloh   qilishda   bolaning   maktabga   tayyorgarligi   bilan   belgilanuvchi   ta'lim
sifatini   oshirish   muhim   va   zaruriy   bo'lib   hisoblanadi.   Shu   jihatdan   olganda,
maktabgacha   ta'lim   tashkilotlarida   ta'lim   sifatini   ta'minlashda   zamonaviy
yondashuvlar,   boshqaruv,   innovatsiya   va   axborot   texnologiyalarini   ta'lim-tarbiya
jarayoniga joriy etishda rahbarlik layoqatini oshirish muhim ahamiyat kasb etadi.
Muhtaram yurtboshimiz Sh.M.Mirziyoyev Oliy majlisga yo'llagan murojatida
"Ilm  va ta'limning qadriga yetib, davlatimizda ilm  va ta'lim o'rganish bilan muhit
yaratilsa,   bobolarimizga   munosib   hayot   va   kelajakni   qura   olamiz"-   deya
ta'kidlaganlar.   Davlatimiz   rahbari   ta'kidlaganidek   O'zbekistonning   ertangi   kuniga
ishonchni   mustahkamlash,   ajdodlarga   munosib   bo'lish   uchun   islohatlarni   ilmdan
boshlash kerak.Chunki ilmsiz hech bir sohada natija bo'lmaydi. Keyingi uch yilda
bu  boradagi   muammolarni   samarali   hal   etish,   mamlakatimizda   kadrlar   tayyorlash
tizimini   tubdan   takomillashtirish   bo'yicha   keng   ko'lamli   ishlar   amalga   oshirildi.
Shu maqsadda qator farmon va qarorlar qabul qilinib, bu boradagi kompleks sa'y-
harakatlar   uchun   puxta   huquqiy   zamin   yaratildi.   Barchamizga   ma'lumki
maktabgacha   ta'lim   ta'lim   tizimining   ilk   bo'gini   ya'ni   asosi   hisoblanadi.   Shuning
uchun ham bu sohaga juda katta e'tibor berilmoqda.
Mavzuning   dolzarbligi. Pedagogik   kengash   jamoa   pedagoglari   fikrini
ifodalovchi,   bolalar   bilan   olib   boriladiga   ta'lim-tarbiyaviy   masalalarni   kollegial
ko'rib   chiqadigan   doimiy   ishlovchi   organ,   metodik   mahorat   maktabi   va   ilg'or
3 tajriba minbaridir. Maktabgacha ta'lim tashkiloti direktori Pedagogik kengash raisi
hisoblanadi.
Pedagogik   kengashga   quyidagi   masalalar:   bolalar   bilan   olib   boriladigan
ta'lim-tarbiyaviy   ishlar   darajasini   oshirish,   ularni   hal   qilish   yo'llarini   izlash;
muassasa   ish   amaliyotga   pedagogika   fanining   yutuqlari   va   ilg'or   pedagoglar
tajribasini   joriy   qilish;   tarbiyachilarning   pedagogik   mahoratini   oshirish,   ularning
ijodiy faolligini rivojlantirish kiritiladi.
Pedagogik kengash maktabgacha ta'lim bo'yicha buyruq, yo'l-yo'riq, nizom va
boshqa   me'yoriy   hujjatlarni;   maktabgacha   ta'lim   tashkilotining   yillik   ish   rejasini;
bolalar   sog'ligini   mustahkamlash   tadbirlarini;   har   bir   yosh   guruhlari   bo'yicha
dasturining   sifatli   bajarilishi   jarayonini;   ish   amaliyotiga   joriy   qilish   maqsadida
tarbiyachilarning   ilg'or   tajribalarini;   maktabgacha   yoshdagi   bolalarga   ta'lim   va
tarbiya   berishning   dolzarb   masalalarini,   tarbiyachilarning   nazariy   va   metodik
tayorgarliklarini   oshirish   masalalarini   va   maktabgacha   ta'lim   muassasasi
faoliyatining boshqa masalalarini muhokama qiladi.
Pedagogik   kengashlar   kun   tartibini   belgilashda   barcha   qatnashchilarni
qiziqtiruvchi   mavzuning   kengligini,   dolzarbligini   ta'minlash   zarur.   Faqat
shundagina Pedagogik kengashda ish muhiti hukm suradi, masalalar muhokamasi
sermaxsul   va   faol   bo'ladi.   Pedagogik   kengash   tarkibiga:   uslubchi,   tarbiyachilar,
musiqa   rahbari,   maktabgacha   ta'lim   muassasasiga   hizmat   ko'rsatuvchi   shifokor,
katta   hamshirasi,   kasaba   uyushma,   ota-onalar   qo'mitasining   raisi   xamda   vasilik
kengash   raislari   kiradi.   Pedagogik   kengash   yig'ilishiga   jamoat   tashkilotlarining
vakillari,   maktablar   o'qituvchilari,   maktabgacha   ta'lim   tashkiloti
tarbiyalanuvchilarining   ota-onalari   taklif   etilishi   mumkin.   Pedagogik   kengash
maktabgacha   ta'lim   tashkilotining   yillik   ish   rejasiga   kiritilgan   va   pedagoglar
Pedagogik kengashi tomonidan tasdiqlangan reja bo'yicha ishlaydilar.
Kurs   ishining   maqsadi:   Maktabgacha   ta'lim   bo limlari   va   maktabgachaʻ
ta lim muassasalarida pedagogik kengash shart-sharoitlarini o‘rganish. Xalk ta'limi	
ʼ
4 bulimlari   tashkilotlar,   jamoa   xujaliklari   va   boshka   tashkilotlar   tomonidan
maktabgacha ta'lim muassasalarini tashkil kilish tartibi, ularning tashkiliy xukukiy
tizimlari   chukur   urganiladi.   Talabalarda   instruktiv   va   boshka   xujjatlardan   tugri
foydalana olish malakalarini rivojlantirish.
Kurs ishining vazifalari: 
1.Pedagogika,   ijtimoiy   pedagogika,   psixologiya   hamda   sotsiologiya
yo‘nalishlarida   yaratilgan   manbalar   hamda   xorijiy   mamlakatlarning   ijtimoiy-
pedagogik   muammolarni   hal   etishga   doir   tajribalarini   o‘rganish   orqali
maktabgacha   ta lim   muassasalarida   maktabgacha   ta lim   yoshdagi   bolalarniʼ ʼ
tarbiyalash   va   rivojlantirishda   maktabgacha   ta lim   muassasalaridagi   pedagogik	
ʼ
kengash ta’sirini asoslash.
2.Maktabgacha   yoshdagi   bolalarni   tarbiyalashda   ta’sir   ko‘rsatuvchi   ichki   va
tashqi omillarni tahlil qilish. 
3.Maktabgacha   ta'lim   bo limlari   va   maktabgacha   ta lim   muassasalarida	
ʻ ʼ
pedagogik kengash faoliyatining mazmunini yoritish.
4.Davlat va nodavlat maktabgacha  ta’lim tashkilotlarini nazorat qilish hamda
tahlil qilish.
Kurs ishining ob’ekti:  Maktabgacha ta'lim bo limlari va maktabgacha ta lim	
ʻ ʼ
muassasalaridagi pedagogik kengash jarayoni.
Kurs   ishining   predmeti:   Maktabgacha   ta lim   muassasalarida   pedagogik
ʼ
kengash     jarayoni,   mazmuni,   bosqichlari,   shakllari,   tamoyillari   va   bolani
tarbiyalash   va   rivojlantirishda   maktabgacha   ta lim   muassasalarning   tashkiliy-
ʼ
texnologik elementlari.
5 I BOB.MAKTABGACHA   TA’LIM   MUASSASASIDA   PEDAGOGIK
KENGASH, UNING    MAQSAD VA   VAZIFALARI
1.1.Pedagogik kengash tushunchasi
Pedagogik   kengashni   tayyorlash   va   o'tkazish   sifatini   oshirish   muammosi
maktabgacha ta'lim muassasalari rahbarlari va katta o'qituvchilarining ko'pchiligini
tashvishga   solmoqda.   Bu   yangi   boshlanuvchilar   uchun   ham,   tajribali   menejerlar
uchun   ham   tegishli.   Mavzuning   o'ziga   xosligi,   shakli   va   uslubiy   jihozlari   bilan
hamkasblarini hayratga soladigan o'qituvchilar kengashini qanday o'tkazish kerak?
Qanday qilib uni voqeaga aylantirish mumkin?
Pedagogika   kengashi   doimiy   faoliyat   yurituvchi   o‘zini   o‘zi   boshqarish
kollegial   organi   hisoblanadi   pedagogik   xodimlar.   Uning   yordami   bilan
maktabgacha ta'lim muassasasining rivojlanishi boshqariladi.
O'qituvchilar   kengashi   butun   tarbiya   va   ta'lim   jarayonini   boshqaruvchi   oliy
organ   sifatida   maktabgacha   ta'lim   muassasasining   aniq   vazifalarini   hal   qiladi.
Uning   faoliyati   maktabgacha   ta'lim   muassasasining   pedagogik   kengashi
to'g'risidagi   nizom   bilan   belgilanadi.   U   uchtadan   ortiq   o'qituvchi   bo'lgan   barcha
maktabgacha ta'lim muassasalarida yaratilgan. U barcha professor-o'qituvchilar va
yarim kunlik ishchilardan iborat. Shuningdek, pedagogik kengash barcha metodik
ishlarni   tashkil   etishning   markaziy   bo‘g‘ini,   pedagogik   mahorat   maktabi
hisoblanadi.
Kengash   kasbiy   va   kollegial   organ   sifatida   o‘quv   jarayoni   va   uning
samaradorligini ta’minlashning eng muhim, muhim masalalarini ko‘rib chiqish va
qarorlar qabul qilish yuklangan.
Umumta’lim   muassasasida   o‘zini   o‘zi   boshqarishning   asosiy   shakllari   ta’lim
muassasasi   Kengashi,   Vasiylik   kengashi,   umumiy   yig‘ilish,   pedagogik   kengash
hisoblanadi.
6 Umumta’lim muassasasining o‘zini o‘zi boshqarish organlarini saylash tartibi
va ularning vakolatlari umumta’lim muassasasining ustavi bilan belgilanadi.
Maktabgacha   ta'lim   muassasasidagi   o'qituvchilar   kengashi   an'anaviy   kun
tartibi   va   an'anaviy   qaror   bilan   rasmiy   tadbir   bo'lmasligi   kerak.   O'qituvchilar
kengashi yangilik manbai bo'lishi kerak, u hamkorlik va birgalikda ijod qilishning
qulay   muhitida   o'tishi   kerak.   Biroq,   bu   mashaqqatli   va   juda   jiddiy   tayyorgarlikni
talab   qiladi.   Muayyan   mavzuni   ko'rib   chiqish   uchun   o'qituvchilar   kengashini
tayyorlash   va   o'tkazish   uchun   to'g'ri   va   eng   samarali   texnologiyani   topish   juda
muhimdir.   O'qituvchilar   va   ijodiy   guruhlar   uchun   aniq   vazifalarni   o'ylab   ko'rish,
so'roq   qilish   uchun   so'rovnomani   oldindan   tuzish,   o'qituvchi   o'tirishi   va   sukut
saqlashi mumkin bo'lgan vaziyatlarni istisno qilish kerak. O'qituvchilar kengashini
tashkil   etishdagi   vazifa   -   bu   tadbirni   o'qituvchi   uchun   qiziqarli   bo'lishi   uchun
tashkil   etish,   yig'ilishda   o'qituvchi   nafaqat   nazariy   bilim   shaklida,   balki   amaliy
maslahat shaklida ham yangi narsalarni o'rganadi. va tavsiyalar.
Pedagoglar   kengashlarining   mavzulari   maktabgacha   ta’lim   muassasasining
yillik   rejasida   ko‘rsatilgan.   Agar   kerak   bo'lsa,   unga   qo'shimchalar   va
tushuntirishlar kiritiladi.
Kun   tartibidagi   asosiy   masala   doimo   o'qituvchilar   mehnatining   natijalari:
o'quvchilarning   rivojlanish   darajasi;   ularning   salomatligi   holati;   o'qituvchilar   va
ota-onalarning birgalikdagi ish shakllarini rivojlantirish.
O'qituvchining   kasbiy   mahorati   uzluksiz   o'z-o'zini   tarbiyalash   va   malaka
oshirish   jarayonida   yanada   yaqqol   namoyon   bo'ladi.   O'qituvchilar   kengashi
o'zlarining kasbiy fazilatlarini namoyon etish, shuningdek, muayyan maktabgacha
ta'lim muassasasida ta'lim jarayonining ijobiy va salbiy tomonlarini aniqlash uchun
yaxshi imkoniyatdir.
7 Pedagoglar   kengashlari   zarur   tashkiliy   chora   bo'lib,   uning   yordamida
maktabgacha   ta'lim   muassasasida   rivojlanish   va   tarbiyani   boshqaradi.
Pedagoglarning   bunday   uchrashuvlarini   o'tkazishdan   maqsad   maktabgacha   ta'lim
muassasasining   asosiy   vazifalari   bilan   tanishish   va   hal   qilishdir.   Yillik   rejada
pedagogik yig'ilishlar soni va mavzulari ko'rsatilgan.
Asosiy vazifa Pedagogik kengash o‘quv jarayonini yuksaltirish, fan va tajriba
yutuqlarini amaliyotga yanada tatbiq etishda ta’lim muassasasi xodimlarining sa’y-
harakatlarini birlashtirish masalalarini ko‘rib chiqadi.
Pedagogik   Kengash   -   ta’lim   muasasasasining   boshqaruv   organi.   Ta’lim
muassasalarida o‘quv-tarbiya jarayonini rivojlantirish, takomillashtirish, muassasa
faoliyati bilan bog’liq barcha tashkiliy masalalami muvofiqlashtirish, o’qituvchi va
o’qituvchilaming kasbiy mahorati va ijodkorliklarini o'stirish maqsadida pedagogik
xodimlami   birlashtiruvchi   pedagogik   Kengash   faoliyat   ko‘rsatadi.   Pedagogik
Kengash ta’lim muassasasi jamoasining yuqori boshqaruv organi hisoblanadi.
Pedagog’lk Kengash quyidagi huquqlarga ega: 
-ta’lim muassasasini rivojlantirish yo‘nalishlarini istiqbol rejasini belgilash;
-ta’lim   muassasasi   jamoasi   oldiga   qo‘yilgan   maqsad   va   vazifalarining
bajarilishini amalga oshirish;
-o‘quv   rejada   т ak   tab   ixtiyoriga   berilgan   soatlami   taqsimlash,   yillik   va
taqvimiy ish rejasi mazmuni hamda dars jadvalini muhokama qilish;
-o‘quv   jarayonini   tashkil   qilislining   turli   shakl   va   metodlarini   muhokama
qilish, amaliyotga tatbiq etish;
-ta'iim   muassasasi   ta’lim   jarayoniga   oid   barcha   masalalami   o‘z   vakolati
doirasida muhokama etish va tegishli qaror qabul qilish;
-pedagoglar   malakasini   oshirish   tizimi,   ulaming   ijodiy   tashabbuskorliklarini
rivojlantirish bo‘yicha o‘z takliflarini berish;
8 -o‘quvchilaming bilim darajasini aniqlashga doir ichki nazorat bo‘yicha qaror
qabul qilishda qatnashish, uni o'tkazish shakli va vaqtini belgilash;
-ta’lim   oluvchilami   sinfdan-sinfga,   kursdan-kursga   ko‘chirish   va
bitiruvchilami yakuniy attestasiyaga qo’yish bo‘yicha qaror qabul qilish;
-ta’lim   darayonini   tashkil   qilish   hamda   ta’lim   muassasasini   rivojlantirishga
doir masalalar bo‘yicha maktab rahbariyatining hisobotlarini tinglash;
-ta’lim   maqsadiga   muvofiq   holda   o‘quvchilami   rag‘batlantirish   va   jazolash
bo‘yicha masalalami hal etish;
-chorak,   yarim   yillik,   yil   yakuniga   doir   xulosalar   chiqarish;   pedagogik
Kengash   a’zolaridan   pedagogik   faoliyatni   bir   xil   tamoyillarga   asosan   amalga
oshirishni talab qilish;
-ta’lim-tarbiya   jarayonida   alohida   xizmat   ko‘rsatgan   ta’lim   muassasasi
xodimlarini rag‘batlantirishga tavsiya qilish;
-yakuniy   attestasiyadan   muvaffaqiyatli   o‘tgan   o‘quvchilarga   o‘matilgan
tartibda hujjatlar berish to‘g‘risida qaror qabul qilish.
Pedagogik   Kengash   yig‘ilishlari   qarorlashtirilib,   qabul   qilingan   hujjatlar
ta’lim muassasasi ish yuritish hujjatlari bilan birga saqlanadi. Pedagogik Kengash
faoliyati   bir   qator   hujjatlarda   o‘z   akini   topadi:   ish   rejasi,   kengash   bayonnomasi
yoziladigan muhrlangan daftar, kengash materiallari, hisobot.
Pedagogika   Kengash   hujjatlari   besh   yil   davomida   ta’lim   muassasasida
saqlanadi.
Ta’lim   jarayonining   sifati   har   jihatdan   o‘qituvchilaming   g’oyaviy     nazariy
jihatdan   tayyorgarligi,   pedagogik   va   metodik   mahorati   darajasiga   bog'liqdir.  Ana
shu maqsadda ta’lim muassasasida metodik Kengash va fan metodik birlashmalari
ish oiib boradi. Metodik Kengash ta’lim muassasasida ta’lim jarayonining sifatmi
ta’minlash, o‘qituvchilaming g‘oyaviy-nazariy jihatdan tayyorgarligi hamda
9 pedagogik   va   metodik   mahoratlarini   takomillashtirilib   borishiga   nazariy-metodik
jihatdan   rahbarlik   qiluvchi   organdir.Metodik   Kengashning   faoliyat   doirasi   keng
bo‘lib, u tomonidan quyidagi vazifaJar amalga oshiriladi:
-ta’lim   jarayonining   metodik   ta’minot.   holatini   o‘rganadi,   ta’lim   muassasasi
metodik ishlarini tashkil etadi va muvofiqlashtirib boradi;
-ta’lim   muassasasida   olib   borilayotgan   metodik   ishlaming   istiqbolini
aniqlaydi;
-yo‘nalish   va   fanlar   bo‘yicha   metodika   birlashmalariga   umumiy   rahbarlik
qiladi va ular faoliyatini muvoffqlash tiradi ;
-ta’limga   doir   me’yoriy   va   metodik   hujjatlami   o‘rganadi.   ularni   o‘quv
jarayoniga tatbiq etish usullari yuzasidan tavsiyalar beradi;
-ta’lim   muassasasi   o‘quv-metodik   ishlariga   ekspert   sifatida   balio   berisbni
amalga oshiradi;
-o‘qituvchilaming   g'oyaviy-nazariy   bilim   darajasini   oshimdi,   ulami   fan
yutuqlari,   pedagogik   innovatsiyalar,   ilmiy-ommabop   adabiyotlar   bilan   muntazam
tanishtirib boradi;
-o‘qituvchilarga   ish   rejalarining   tuzilishi   va   bo‘limlari   mazmuni   bo‘yicha
tavsiyalar beradi;
-ta’lim   muassasasi   ta’lim   jarayonida   qo‘llashi   uchun   i!g‘or   pedagogik
texnologiyalami ishlab chiqadi va ulaming amaliyotga joriy etilishini nazorat qilib
boradi;
-o‘qituvchilaming   pedagogik   va   metodik   mahoratini   oshirishga   doir   ishlami
amalga oshiradi;
-davlat   ta’lim   standartlari   talablari,   o‘quv   rejasi   va   dasturlarining   bajarilish
holatini tahlil qiladi va tegishli tadbixlami belgilaydi;
10 -tashqi   va   ichki   nazorat   natijalariga   asosan   Davlat   ta’lim   standard
talablarining   bajarilishida   aniqlangan   kamchiliklami   bartaraf   etish   chora-
tadbirlarini belgilaydi va ulaming bajarilishini nazorat qiladi;
-o‘quv   jarayoniga   o‘qitish   metodikasining   zamonaviy   va   samarali   usullarini
olib   kirish,   pedagogik   kadrlami   metodik   jihatdan   bilimlarini   oshirish   maqsadida
o‘quv seminarlarini tashkil qilish;
-ta’lim jarayonida milliy mafkura va yoshlarda siyosiy ongni shakllantirishga
doir ko‘rsatmalar berib borish;
-o‘quvchilar   bilimini   nazorat   qilish   va   ulaming   mustaqil   ishlarini   tashkil
qilishga doir ko‘rsatmalar berish;
-yo‘nalish   va   fanlar   bo‘yicha   metodika   birlashmalari   hisobotini   eshitish,
muhokama qilish, ulaming faoliyatini takomillashtirish yuzasidan tavsiyalar berish;
-o‘qituvchilaming   samarali   mehnatlarini   inobatga   olgan   holda   ma’naviy   va
moddiy rag‘batlantirishga tavsiya qilish;
-pedagogik   xodimlaming   attestasiyadan   o'tkazish   bo‘vicha   materiallami
tayyorlash;
-ta’lim   muassasasi   miqyosida   fan   oyliklari   (haftaliklari),   fanlar   bo‘yicha
darsdan   tashqari   (fakultativ,   to‘garak)   ishlar,   bilimlar   bellashuvi,   fan
olimpiadalarining   1-bosqichi,   ko‘rik-tanlovlaming   o‘tkazilishi   va   ulaming
samarasini nazorat qilib borish.
Metodika   Kengashi   yig‘ilishlari   qarorlashtirilib,   Kengashning   quyidagi
hujjatlari  ta’lim muassasasi  ish yuritish hujjatlari bilan birga saqlanadi:  ish rejasi,
Kengash   yig‘ilishi   bayonnomasi,   Kengash   tomonidan   tahlil   qilingan   materiallar,
ekspert qilingan materiallar va ishlab chiqilgan metodik ishlar, yillik hisobot.
Metodika   birlashmalari   va   ularning   faoliyatini   tashkil   etish.   Ta’lim
muassasasida   fanlar   yoki   bir-biriga   yaqin   boTgan   fanlar   turkumlari   bo‘yicha
11 Metodika   birlashmalari   faoliyat   ko‘rsatadi.   Metodika   birlashmalarining   maqsadi
o‘qituvchilaming metodik va kasbiy mahoratlarini takomillashtirish, o‘quvchilarga
ta’lim-tarbiya   berishga   qo‘yilgan   hozirgi   zamon   talablarining   bajarilishini
ta’minlash   borasida   o‘zaro   yordamni   tashkil   etish,   ijodiy   tashabbuslami
uyg‘unlashtirish   va   ta’lim-tarbiya   berishning   zamonaviy   usullarini   ishlab
chiqishdan iborat.
Metodika   birlashmalari   o‘zida   Metodika   Kengashining   vazifalarini   aks
ettiradi.   Shu   bilan   birga   Metodika   birlashmalari   quyidagi   vazifalami   ham   amalga
oshiradi: 
-fanlar bo‘yicha taqvim-mavzu rejalarini tasdiqlashga tavsiya etish;
-oraliq   va   yakuniy   nazoratlar   uchun   o‘qituvchilar   tomonidan   tayyorlangan
sinov materiallarini tasdiqlash;
-ilg‘or   o‘qituvchilaming   ish   tajribalarini   o‘rganishni   tashkil   qilish   va
ommalashtirish;
-tegislili yo‘nalish yoki fan bo‘yicha ta’lim muassasasida metodik ta’rninotga
bo‘lgan ehtiyojni aniqlash;
-darslami   o‘zaro   kuzatishlami   tashkil   qilish,   natijalami   tahlil   etish   va
mutaxassislarga amaliy yordam berish;
-ta’lim   metodlarini   o‘rganish   maqsadida   ochiq   darslami   tashkil   etish,   ilg‘or
pedagogik   tajribalarga   doir   takliflami   o‘rganish,   umumlashtirish   va
ommalashtirish;
-yosh   mutaxassislarga   metodik   yordam   berish;   ko‘rgazma   va   ko‘rsatrnali
vositalardan foydalanish bo‘yicha metodik tavsiyalami berish;
-fan   xonalarining   me’yoriy   hujjatlar   talablari   asosida   jihozlanishini   tashkil
etish.
12 Umumiy   o‘rta   ta’lim   maktablarida   Metodika   birlashmaiari   boshlang‘ich
ta’lim yo‘nalishi bo‘yicha bitta, V-XI sinflarda esa o‘quv rejasidagi alohida fanlar
bo‘yicha   tashkil   etiladi.   Agar   u   yoki   bu   fan   bo‘yicha   o‘qituvchilar   soni   uch
nafardan kam  bo‘Isa, u holda fan o‘qituvchilari  shu turkumdagi  fan o'qituvchilari
bilan birgalikda bitta Metodika birlashmasiga birlashadilar,
Metodika   birlashmasiga   ta’lim   muassasasi   Pedagogika   Kengashi   qaroriga.
asosan   ijodkor   va   tajribali   o‘qituvchilardan   ta’lim   muassasasi   direktorining
buyrug'i   bilan   rahbar   tayinlanadi.   Metodika   birlashmalarining   faoliyati   quyidagi
hujjatlar   asosida   tartibga   solinadi:   ish   rejasi,   Birlashma   a’zolari   haqidagi
ma’lum&tlar,   Birlashma   faoliyatiga   aloqador   bo‘lgan   o‘quv-metodik   hujjatlar,
Birlashma yig‘ilishi bayonnomalari, hisobotlar.
Pedagog   kadrlarni   qayta   tayyorlash   va   ularning   malakasiiii   oshirish.   Fan-
texnika   taraqqiy   etib,   ijtimoiy   munosabatlar   mazmuni   axborotlarga   tobora   boyib
borayotgan,   fan   olamidagi   yangiliklar,   psixologiya-pedagogika   fani   rivoj
topayotgan   bir   davrda   o‘qituvchilaming   o‘z   ustida   mustaqil   ravishda   ishlashlari
malakalarini   oshirib   borishlari,   mustaqil   izlanish   ko‘nikmasiga   ega   bo‘lish   va
ijodkor bo‘lishlarini talab qiladi.
Pedagog   kadrlarni   qayta   tayyorlash   va   malakasini   oshirishdan   maqsad
o‘qituvchilarning   ijodiy   imkoniyatlarini   rivojlantirish,   ulaming   kasbiy   bilimlarini
takomillashtirish,   natijada   esa   o‘quvchilarga   ta’lim-tarbiya   berish   sifatini   keskin
oshirishdan iboratdir. Ta’lim-tarbiya ishlarining murakkablashib borishi o‘qituvchi
oldida   turgan   vazifalami   kengaytirmoqda.   Shunga   ko‘ra,   pedagoglaming
malakasini oshirish tizimida ulami ijodiy izlanishga odatlantirish, ijodiy faolligini
rag‘batlantirish maqsadiga muvofiq ish olib borish muhim ahamiyatga egadir. Shu
maqsadda   pedagogik   kadrlarni   qayta   tayyorlash   va   malakasini   oshirishning   bir
qancha shakllari ishlab chiqilgan. Bu shakllardan nafaqat maktab pedagoglarining
malakasini   oshirishdagina   emas,   umumiy   o‘rta   ta’lim   muassasalarining   rahbarlari
ham   xabardor   boTishlari   va   ulardan   muvaffaqiyatli   foydalana   olishlari   lozim.
Pedagoglaming   malakasini   oshirish   shakllari   quyidagi   ikki   guruhga   boTinadi:
13 ta’lim   muassasasi   doirasida   malaka   oshirish   va   ta’lim   muassasasidan   tashqarida
malaka oshirish.
Yosh o‘qituvchilar bilan ishlash. Yosh o’qituvchilaming har tomonlama yetuk
mutaxassis bo Tib yetishishlari bugungi kunning eng dolzarb masalalaridan biridir.
Haqiqatan   ham   yosh   o‘qituvchi   ta’lim   muassasasiga   ishga   keldi   deylik:   uni
o‘quvchilar bilan ishlashga tayyor deb ayta olamizmi?
To‘g'ri, oliy o‘quv yurtida u yaxshi nazariy bilimlarga ega boTadi va shu bilan
bir vaqtda malakaviy pedagogik amaliyotdan ham o‘tib keladi. Biroq u oliy o‘quv
yurtini   tamomlashi   bilan   o‘qituvchi   degan   nomga   ega   boTadi.   Tabiiyki,   unda
o‘quvchilar   bilan   ishlash   tajribasi   yetarli   emasligi   bois   mehnat   faoliyatining
birinchi   yilidayoq   bir   qator   muammolarga   duch   keladi.   Zero,   yosh   o‘qituvchiga
xarakteri turlicha boTgan o‘quvchilar guruhi bilan ishlash oson kechmaydi. U o‘z
o‘quvchilarining   qobiliyat   darajasi,   o’zlashtirishdan   ortda   qolayotgan   o‘quvchilar
shaxsini   o‘rganishda   ulaming   har   biri   o‘ziga   xos   xotira,   fikrlash   layoqati   va
diqqatga   ega   boTishlarini   hisobga   olmaganligi   sababli   o‘quvchilarda   bilimlami
hosil qilishni tartibga solish imkoniyatini qoTdan boy beradi. Yosh  o‘qituvchining
eng   katta   xatosi,   u   o‘zini   bilimi   sayoz   o‘quvchilar   bilan   ishlashdan   olib   qochadi.
Uning   ucbim   bilimi   yuqori   bo‘lgan   o‘quvchilar   bilan   ishlash   oson   tuyuiadi.
Natijada   o‘zlashtirishi   past   o‘quvchdarning   tengdoshlaridan   ortda   qolishlari
kuchayadi, ulaming rivojlanishi ta’lim jarayonida tartibsiz kechadi.
Yosh  o‘qituvchilarga  yordamni   tashki!   etishda   asosiy   bo‘g‘in  -  bu  ular   bilan
bevosita   ishlashni   yo‘lga   qo‘yishdir.   Ularga   ma’ruzalar   o‘qish,   nazariy
raashg‘ulotlami   tashkil   etish   shart   emas,   chunki   ular   oliy   ta’lim   muassasasida
yetarli ma’lumotlami oladilar. Yosh o‘qituvchi amaliy maslahatlarga ehtiyoj sezadi.
Bunday   yordamni   quyidagicha   amalga   oshirish   mumkin:   barcha   yosh
o‘qituvchilami jalb etish orqali; ogohlantirish orqali har bir o'qituvchining darsini
kuzatish yoii bilan; yosh o'qituvchining ishi bilan yaqindan tanishish orqali.
1.2.Pedagogik kengash, uning maqsad va vazifalari.
14 Pedagogik   kengashning   asosiy   maqsadi   maktabgacha   ta’lim   muassasasi
xodimlarining ta’lim-tarbiya jarayoni saviyasini oshirish, pedagogika fani yutuqlari
va   ilg‘or   tajribalarni   amaliyotda   qo‘llash   borasidagi   sa’y-harakatlarini
birlashtirishdan iborat.
Zamonaviy   pedagogik   kengash   ko'p   funksiyali   (funktsiyalari   -   lot.,   vazifa,
faoliyat doirasi, maqsad).
Har   bir   pedagogik   kengashning   maqsadi   Ta’lim   dasturi   va   Taraqqiyot
dasturiga   muvofiq,   ta’limni   modernizatsiyalashning   zamonaviy   yo‘nalishi,   ta’lim
muassasalarini   tarmoqqa   o‘tkazish   va   ularni   amalga   oshirish   bo‘yicha   hal   etilishi
lozim   bo‘lgan   vazifalarni   qiyosiy   tahlil   qilishdan   iborat.   ixtisoslashtirilgan   ta'lim.
Ish   tizimi   bu   yo'nalish   ta'lim   muassasasi   xodimlari   oldida   turgan   muammolarni
aniqlaydi   va   asosiy   vazifani   belgilaydi:   pedagogik   xodimlarning   yangi   bilim
sohasidagi axborot maydonini kengaytirish. ta'lim texnologiyalari va ulardan ta'lim
jarayonida foydalanish.
Pedagogik kengash - bu jamoaning har bir a'zosi o'z fikrini eshitish huquqiga
ega   bo'lgan,   umumiy   muammolarni   birgalikda   hal   qiladigan,   yangi
boshlang'ichlarni   boshlab   beradigan   va   professor-o'qituvchilar   tomonidan   amalga
oshirilgan ishlar natijalarini sarhisob qiladigan joy.
K.Yu.Belaya pedagogik kengashning quyidagi funktsiyalarini belgilaydi:
-Maktabgacha ta'lim muassasasining ta'lim faoliyati yo'nalishlarini belgilaydi;
-Maktabgacha   ta'lim   muassasasida   foydalanish   uchun   ta'lim   dasturlarini
tanlaydi va tasdiqlaydi;
-Maktabgacha   ta'lim   muassasasining   ta'lim   faoliyatini   rejalashtirish,   ta'lim
jarayonining mazmuni, shakllari va usullarini muhokama qiladi;
-Kadrlar malakasini oshirish va qayta tayyorlash masalalarini ko‘rib chiqadi;
-Pedagogik tajribani aniqlaydi, umumlashtiradi, tarqatadi, amalga oshiradi;
15 -Ota-onalar   uchun   qo'shimcha   xizmatlarni   tashkil   etish   masalalarini   ko'rib
chiqadi;
-Ta'lim dasturlarini amalga oshirish uchun shart-sharoitlarni yaratish bo'yicha
rahbarning hisobotlarini tinglaydi.
Uning   faoliyat   turlarini   tahlil   qilish   zamonaviy   pedagogik   kengash   ko'p
funktsiyali   ekanligi   haqida   xulosa   chiqarishga   imkon   beradi.   U   quyidagi
funktsiyalarni bajaradi:
-boshqaruv;
-uslubiy;
-Ta'lim;
-Ijtimoiy-pedagogik
Ularning   har   birining   ustuvorligi   pedagogik   jamoa   va   uning   rahbarlarining
maqsadlariga bog'liq.
Pedagogik kengashning boshqaruv (ma'muriy) funktsiyalari quyidagi navlarni
o'z   ichiga   oladi:   qonunchilik,   maslahat,   diagnostika,   rejali-prognostik,   ekspert-
nazorat.
Qonunchilik:   ochiq   ovoz   berish   yo'li   bilan   qabul   qilingan   va   har   bir   xodim
uchun   majburiy   bo'lgan   jamoaviy   qarorlarda   ifodalanadi   (ta'lim   organlarining
tavsiyalarini   qabul   qilish:   davlat   va   mintaqaviy   dasturlar   va   o'quv   dasturlarini
amalga   oshirish   bo'yicha   qarorlar;   o'qituvchilarni   attestatsiyadan   o'tkazish   va
boshqalar).
Maslahat:   o'quv   jarayonining   holati   to'g'risidagi   ob'ektiv   ma'lumotlarni
muhokama qilish, tavsiyalar ishlab chiqish.
Umumlashtirish   -   diagnostika:   eksperimental   ishlarni   o'tkazish,   ijtimoiy,
psixologik va tibbiy ko'riklar.
16 Rejalashtirilgan va prognostik: maktabgacha ta'lim muassasasini rivojlantirish
istiqbollarini muhokama qilish, jamoa faoliyatini rejalashtirish, dasturlarni tanlash.
Ekspert-nazorat:   Ustavni   amalga   oshirish,   ota-onalar   bilan   ishlash   bo'yicha
pedagog   va   rahbar   xodimlarning   faoliyati   to'g'risidagi   hisobotlarni,   xulosalarni
eshitish.
Tuzatish: o'zgartirish va qo'shimchalar kiritish ta'lim dasturi va davlat siyosati,
ijtimoiy vaziyat, ijtimoiy tartibdagi o'zgarishlar bilan bog'liq ish rejalari.
Pedagogik   kengashning   uslubiy   funktsiyalarida   axborot,   umumlashtiruvchi   -
tahliliy,   rivojlantiruvchi,   o'qitish,   faollashtiruvchi   yo'nalishlarni   qayd   etish
mumkin.
Axborot yo'nalishi: o'quv jarayonining holati va uni takomillashtirish yo'llari,
pedagogika fanining yutuqlari, ilg'or tajribani targ'ib qilish to'g'risida hisobot.
Umumlashtiruvchi   -   tahliliy   yo'nalish:   o'quv   jarayonining   holatini,   bilim
sifatini   va   o'quvchilarni   tarbiyalash   darajasini   tahlil   qilish,   pedagogik   tajribani
umumlashtirish va tahlil qilish.
Rivojlanayotgan   yo'nalish:   pedagogik   mahoratni   rivojlantirish,   eng   katta
samara beradigan o'qitish shakllari, usullari va usullarini o'zlashtirish, o'qituvchilar
- innovatorlar tajribasidan foydalanish, ilg'or ta'lim texnologiyalaridan foydalanish.
O'qitish yo'nalishi: bu, birinchi navbatda, pedagogik xodimlarning malakasini
oshirish orqali turli shakllar bilim, ko'nikma, pedagogik mahoratni uzatish.
Faollashtirish   yo'nalishi:   professor-o'qituvchilar,   metodik   xizmatning   barcha
bo'limlari:   ilmiy-uslubiy   kengash,   pedagogik   kengashning   muammoli   guruhlari,
fan bo'limlari va uslubiy birlashmalarning sa'y-harakatlarini faollashtirish; uslubiy
idora va har bir o'qituvchining o'z mavzusi bo'yicha ishi.
17 Pedagogik   kengashning   tarbiyaviy   funktsiyalari   har   bir   o'qituvchining
individualligini   shakllantirishga   qaratilgan.   jamoatchilik   fikri,   professor-
o‘qituvchilarning ongli intizomi.
Individuallikni   shakllantirish:   har   bir   o'qituvchining   o'ziga   xosligini   butun
boyligi va xilma-xilligi bilan boyitish va ochishga yordam berish. Jamoa tarbiyasi
barcha   o‘qituvchilar   ishtirok   etadigan   pedagogik   kengashlarning   majlislarini
tayyorlash,   masalalarni   muhokama   qilish   va   qarorlar   qabul   qilish,   shuningdek,
qabul   qilingan   qarorlarni   amalga   oshirish   jarayonida   amalga   oshiriladi.   Kollektiv
mehnat   maktabgacha   ta'lim   muassasasi   xodimlarida   ongli   ichki   intizom,
tashkilotchilik,   mas'uliyat,   rejalashtirilgan   ishlarni   amalga   oshirish   qobiliyatini
tarbiyalaydi.
Motivatsiyani   shakllantirish:   rivojlanish,   o'qitish   va   tarbiyalash   bo'yicha
umumiy   qarashlar   tizimini   ishlab   chiqish,   hamkasblar   harakatlariga   yagona
talablarni ishlab chiqish.
Ijtimoiy-pedagogik funktsiyalar quyidagilardan iborat:
-pedagogik   jamoaning   ota-onalar   bilan,   boshqa   maktabgacha   ta'lim
muassasalarining pedagogik xodimlari bilan muloqotda, muloqotda;
-ta'limning   barcha   sub'ektlari:   maktabgacha   ta'lim   muassasalari,   oilalar,
jamoat tashkilotlari sa'y-harakatlarini muvofiqlashtirish va birlashtirishda;
-muvofiqlashtirish, maqsadga muvofiq aloqalarni o'rnatish, harakatlar ketma-
ketligi;
-bolalar   va   xodimlarni   ijtimoiy   himoya   qilish,   amalga   oshirish   huquqiy
tartibga   solish   pedagogik   jarayon   ishtirokchilariga   nisbatan   (sog'lom   mehnat
sharoitlari,   ovqatlanish,   ijtimoiy   ta'minot,   qabul   qilish   va   ishdan   bo'shatish   va
boshqalar).
O'qituvchilar kengashining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
18 -Maktabgacha ta'lim muassasalarining ta'lim va tarbiyaviy faoliyatini ta'rifi.
-Maktabgacha ta'lim muassasasida foydalanish uchun dasturlarni tanlash.
-Usul va shakllarni muhokama qilish ta'lim jarayoni.
-Pedagog kadrlar malakasini oshirish masalalarini ko'rib chiqish.
-Pedagogik tajribani umumlashtirish, tarqatish va amalga oshirish.
-Rahbarning hisobotlarini tinglash.
Pedagogik kengashning asosiy vazifalariga quyidagilar kiradi:
-   ta’lim   muassasasi   pedagogik   jamoasi   faoliyatini   yo’naltirish,
tarbiyalanuvchilar   egallashi   lozim   bo’lgan   bilim,   malaka   va   kunikmalarni
rivojlantirish,   «Maktabgacha   yoshdagi   bolalar   rivojlanishiga   qiladigan   Davlat
talablari»ning bajarilishini ta’minlash;
-   ta’lim-tarbiya   jarayonini   tashkil   etish   samaradorligini   oshirishda   maqbul
shart-sharoitlar yaratishga doiyr qarorlar qabul qilish;
-   pedagog   xodimlarning   nufo’zi   va   metodik   salohiyatini   oshirish,   ularning
tashabbuskorligini   qo’llab-quvvatlash   va   rivojlantirish   bo’yicha   maqsadli   ishlarni
tashkil etish;
- pedagogik jamoaning ta’lim-tarbiya yo’nalishidagi faoliyatini tahlil qilish va
yakuniy xulosa berish;
-   ilgor   pedagoglarning   ish   tajribalarini   o’rganish,   ommalashtirish,   yosh
pedagoglarga   metodik   yordam   ko’rsatish   ishlarini   amalga   oshirish   yo’llarini
belgilash;
-   Ustoz-shogird   an’analari,   o’zluksiz   malaka   oshirish   borasida   olingan
hisobotlar yo’zasidan xulosalar tayyorlash va ularning bajarilishini nazorat qiiish;
19 -   tarbiyalanuvchilarga   umuminsoniy   va   milliy   qadriyatlarga   asoslangan
ma’naviy-axloqiy   qadriyatlarni   singdirish,   bola   shaxsini   shakllantirishda   ta’lim
jarayoniga zamonaviy pedagogik texnologiyalarni tatbiq etish;
-   tarbiyalanuvchilarni   jismoniy,   intellektual   va   ma’naviy   jihatdan   barkamol,
vatanparvar va yurtparvar shaxs sifatida tarbiyalash yo’zasidan takliflar berish.
I BOB. PEDAGOGIK   KENGASHNI TASHKIL   ETISH
VA   BOSHQARISHDA   USLUBCHI-    MUDIRA   HAMKORLIGI .
2.1.Pedagogik kengashning turlari
Qoidaga   ko'ra,   pedagogik   kengashlarning   yig'ilishlari   har   ikki   oyda   bir
martadan   ko'p   bo'lmagan   holda   o'tkaziladi.   O'z   vaqtida   pedagogik   kengashning
davomiyligi   2-2,5   soatdan   oshmaydi.   O'quv   yili   davomida   o'qituvchilar
kengashlari o'tkazilishi kerak:
-O'quv yilining boshida o'tkaziladigan o'qituvchilar kengashi;
-Maktabgacha   ta'lim   muassasasining   ish   yo'nalishlari   va   yillik   reja
vazifalariga muvofiq o'tkaziladigan mavzuli o'qituvchilarning kengashlari; - o'quv
yili oxirida o'tkaziladigan yakuniy o'qituvchilar kengashi.
O'rnatish   o'qituvchilar   kengashi.   Bu   nom   psixologiyaga   D.N.Uznadze
tomonidan   kiritilgan   “munosabat”   so‘zidan   kelib   chiqqan   bo‘lib,   ehtiyoj   va
ob’ektiv   vaziyatning   mavjudligiga,   uni   qondirishga   qarab   muayyan   faoliyatga
tayyorlik   ma’nosini   bildiradi.   O'rnatish   o'qituvchilari   kengashining   vazifasi   -
qadriyatlarni   qayta   baholash   uchun   shart-sharoit   yaratish,   o'qituvchining   ta'lim
mavzusi,   uning   kasbiy   missiyasi   haqidagi   fikrlari,   qarashlari,   mulohazalari   va
g'oyalarini o'zgartirishga harakat qilish, qanday qilib o'rganishni o'rganish istagini
uyg'otishdir. bola shaxsini har tomonlama rivojlantirish uchun shart-sharoit yaratib,
yangicha tarzda o'qitish va tarbiyalash. "Sozlash" nomining shartliligi aniq, chunki
bugungi   kunda   har   qanday   o'qituvchilar   kengashi   o'qituvchining   munosabatini
20 o'zgartirish uchun ishlashga chaqiriladi. Ushbu o‘qituvchilar kengashi yangi o‘quv
yili uchun ohangni belgilab beradi.
1. O‘tgan o‘quv yilidagi professor-o‘qituvchilar jamoasining faoliyati tahlili.
2. Yangi o‘quv yili uchun yillik ish rejasini tasdiqlash.
3. Yozgi dam olish davridagi ish natijalarini sarhisob qilish.
4. Attestatsiya komissiyasi tarkibini tasdiqlash.
5. Uslubiy kengash va o‘qituvchilar kengashi kotibini saylash.
6.   Maktabgacha   ta'lim   muassasalarining   guruhlarini   sotib   olish   va   kadrlarni
joylashtirish.
7.   Maktabgacha   ta'lim   muassasasi   ishlaydigan   dasturlar   va   texnologiyalarni
tasdiqlash.
8.   O'quv   yili   boshiga   maktabgacha   ta'lim   muassasasining   tayyorgarligi
bo'yicha tanlov natijalarini sarhisob qilish.
Tematik   pedagogik   kengash.   Muayyan   mavzuga   bag'ishlangan.   Mavzu
maktabgacha ta'lim muassasasining yillik vazifasi  yoki hal qilinishi kerak bo'lgan
muammo   bilan   belgilanadi.   Jozibali   mavzuning   so'zlari   markaziy   mexanizm
pedagogik   kengashning   barcha   a’zolarini   diqqatini   jamlash   va   ilhomlantirish.
Mavzuning   nomi   uzoq,   quruq,   maqsad   va   vazifalarni   sanab   o'tmasligi   kerak.
Mavzu   pedagogik   kengashning   barcha   a'zolariga   yo'nalishlarni   aniqlashga   imkon
berishi va shu bilan birga o'qituvchilarning tasavvuri va tafakkuriga etarlicha ochiq
bo'lishi kerak. O'qituvchilar kengashining mavzusini aniqlashning standart usullari
yo'q,   bir   jamoani   ilhomlantiradigan   narsa   boshqasini   umuman   jalb   qilmasligi
mumkin.
21 Yakuniy   o'qituvchilar   kengashi.   Bunday   o‘qituvchilar   kengashining   maqsadi
o‘quv yili yakunlarini tahlil qilish, strategik va rivojlanish muammolarini aniqlash
va   belgilashdan   iborat.   Muammo   mavjud   va   haqiqiy   holat   o'rtasidagi   farqda.
Muammolarni   hal   qilish   -   rivojlanishda   oldinga   siljish   va   muvaffaqiyatga
erishishning   yagona   yo'li.   Har   yili   har   bir   pedagogik   jamoada   “O‘tgan   o‘quv
yilidagi ishlarni sarhisob qilish” mavzusida pedagogik kengash o‘tkazilishi kerak.
Bunday   pedagogik   kengashni   tayyorlashga   jiddiy   e’tibor   qaratish,   o‘tgan   o‘quv
yilida amalga oshirilgan ishlar tahlilida butun jamoa ishtirok etishi, ularning yutuq
va kamchiliklarini aniqlash zarur.
1. Xodimlarning o'tgan o'quv yilidagi faoliyati natijalarini sarhisob qilish.
2. Pedagoglarning kasbiy mahoratini oshirish.
3.   O'tgan   yildagi   ta'lim   jarayoni   natijalari:   -   bolalar   rivojlanishining
diagnostikasi;   -   tayyorgarlik   guruhi   bolalarining   maktabga   tayyorligi;   -   sifat
ko'rsatkichi   pedagogik   jarayon   maktabgacha   ta'lim   muassasasida;   –
rivojlantiruvchi ta’lim texnologiyalaridan foydalanish; - maktabgacha ta'lim 
muassasalarida   kasallanish   va  dam   olish   faoliyatini   tahlil   qilish;   -   natijalarni
tahlil   qilish   sotsiologik   tadqiqot   ota-onalarning   ta’lim   xizmatlari   sifatidan
qoniqishini o‘rganish.
4.  Yangi   o‘quv   yilidagi   maktabgacha   ta’lim   muassasasining   asosiy   faoliyati
yo‘nalishlarini belgilash.
5.   Yozgi   dam   olish   davri   uchun   ish   rejasini   tasdiqlash.   Bunday   pedagogik
kengash   arafasida   ishtirokchilarga   quyidagi   savollarni   kiritish   muhim   bo‘lgan
so‘rovnomani   taklif   qilish   mumkin:   –   Maktabgacha   ta’lim   muassasangiz
faoliyatining qanday ijobiy tomonlarini qayd etishingiz mumkin? - Qanday salbiy
tomonlari   bor?   Sizningcha,   ularni   qanday   o'zgartirish   mumkin?   –   Kelgusi   o‘quv
yili uchun ish rejasiga qanday muammolarni kiritish kerak? Tayyorlanishiga hissa
qo'shishingiz   mumkin   bo'lgan   savollarni   taklif   qiling.   –   Kasbiy   mahoratingizni
22 oshirish   uchun   keyingi   o‘quv   yilida   qanday   o‘z-o‘zini   tarbiyalash   mavzusini
o‘rganish niyatidasiz?
Qabul qilingan barcha ma'lumotlar qayta ishlanadi va keyingi o'quv yili uchun
ish  tahlilini   tayyorlashda  foydalaniladi.  Olingan  ma'lumotlarni   jadvallarda taqdim
etish   yaxshiroqdir.   So‘rov   o‘qituvchilarning   fikrini   inobatga   olgan   holda   yangi
o‘quv yiliga kadrlar tayyorlash maqsadida o‘tkaziladi. Mikroiqlimda hech qanday
nizolar bo'lmasa, hamma bundan foyda oladi. Ta'lim jarayonining sifati psixologik
iqlimga   bog'liq.   Savol   berish   uslubiy   ish   sifatini   oshirishga   va   o'qituvchilarning
manfaatlarini hisobga olgan holda yillik rejani tuzishga yordam beradi, har birining
yillik   rejani   amalga   oshirishdagi   o'rnini   aniqlaydi,   o'z   xodimlariga   individual
yondoshadi.   Pedagogik   kengash   samarali   va   samarali   bo‘lishi   uchun   uni
tayyorlashda   dastlabki   ishlarni   to‘g‘ri   rejalashtirish   zarur.   Tashkiliy   masalalarni
o'ylab ko'ring: manfaatdor tomonlarni taklif qilish, kun tartibi, har bir nutq uchun
qoidalar, qarorlar loyihalari.
2.2.Pedagogik kengashni tashkil etish tamoyillari.
Bolalar   uchun   hunarmandchilik   "O'z   qo'llari   bilan   yangi   yil   mo''jizalari"
Shunday   qilib,   bizga   qish   keldi.   Zo'r   vaqt!  Yerni   qordek   oppoq   adyol   o'rab   oldi.
Poklik va go'zallik! Oppoq qor shaharni bezab turibdi, Yangi yil yaqinlashmoqda,
Daraxt   ostida   esa   tez   orada   har   kim   o'z   hayratini   topadi!   Har   bir   bolalar
bog'chasida paydo bo'lishi bilan ...
Bog'chamizda   "Rojdestvo   archasini   asrang"   aksiyasi   bo'lib   o'tdi.   Ko'ngillilar
tayyorgarlik  guruhi  uni   chetlab  o'tmang!  Ular   tashkiliy  ishlarda  faol  qatnashdilar.
O'z   saytida   o'qituvchilar   va   ko'ngillilar   "Rojdestvo   archasiga   g'amxo'rlik   qiling"
deb   nomlangan   flesh-mob   uyushtirdilar,   unda   ular   bolalarni   taklif   qilishdi.   katta
guruh uchun...
O'tkazish   shakli:   kafeda   uchrashuv.   Ishtirokchilar:   ota-onalar,   o'qituvchilar.
Maqsad:   bolangizni   bilishga   qiziqishni   rivojlantirish,   o'quv   jarayonining   barcha
ishtirokchilarining   hissiy   yaqinlashishi,   ularning   norasmiy   muhitda   muloqotini
23 tashkil etish. Dastlabki ishlar: - ota-onalar uchun bukletlar chiqarish; - Uchrashuv
mavzusi bo'yicha ota-onalarni so'roq qilish. Bezatish: Zal   kafe uslubida bezatilgan
(stollarda choy, shirinliklar, sokin...
Saratov   shahrining   Zavodskoy   tumanidagi   "246-sonli   kombinatsiyalangan
turdagi   bolalar   bog'chasi"   shahar   maktabgacha   ta'lim   muassasasi   "Tovuqning
tug'ilgan   kuni"   o'yin   texnologiyasidan   foydalangan   holda   ikkinchi   kichik
guruhdagi GCD ning referati O'qituvchi: Gerasimenko E.S. Saratov 2019 "Shahar
maktabgacha   ta'lim   muassasasi"   246-sonli   birlashtirilgan   turdagi   bolalar
bog'chasining asosiy o'quv dasturi "...
Maktabgacha   ta’lim   muassasalaridagi   pedagoglar   kengashlarining   mavzulari
yillik   rivojlanish   rejasida   belgilangan   vazifalardan  kelib   chiqqan   holda  o‘quv  yili
boshida   tasdiqlanadi.   maktabgacha   ta'lim   tashkiloti.   Maktabgacha   ta'lim
muassasasida   o'rnatish,   yakuniy   va   joriy   o'qituvchilar   kengashlarida   muhokama
qilinadigan takroriy mavzularni ajratib ko'rsatish mumkin. 
Pedagogik   kengash   maktabgacha   ta’lim   muassasasining   kollegial   boshqaruv
organi   hisoblanadi.   Maktabgacha   ta’lim   muassasasidagi   pedagoglar
kengashlarining   mavzulari   yil   boshida   rahbar   va   metodist   tomonidan
rejalashtirilgan va tasdiqlanadi hamda yig‘ilishda barcha pedagogik jamoa ishtirok
etadi.   bolalar   bog'chasi.   Pedagogik   kengashlarni   o'tkazish,   birinchi   navbatda,
"Rossiya   Federatsiyasida   ta'lim   to'g'risida"   Federal   qonuni,   shuningdek,
mintaqaviy   normativ   hujjatlar   ("Pedagogik   kengash   faoliyatining   namunaviy
qoidalari va tashkilotlarda uni saylash tartibi") bilan tartibga solinadi. maktabgacha
ta'lim va tarbiya, boshlang'ich, asosiy o'rta, o'rta umumiy va qo'shimcha ta'lim”) va
muassasaning   mahalliy   hujjatlari,   xususan   -   maktabgacha   ta'lim   muassasasining
Pedagogik kengashi to'g'risidagi nizom.
Odatda pedagogik kengash har chorakda bir marta o'tkaziladi va o'quv yilida
ko'pi   bilan   beshta   yig'ilish   tashkil   etiladi.   O'qituvchilar   kengashlari   soni   va   issiq
24 mavzular   DOEning   yillik   ish   rejasida   belgilangan   vazifalarga   bog'liq.   Xuddi   shu
hujjat o'qituvchilar kengashlarining tartibi va asosiy masalalarini belgilaydi.
Birinchisi,   maktabgacha   ta'lim   muassasasida   montaj   o'qituvchilari   kengashi
bo'lib,   uning   mavzusi   "Kelajak   davr   vazifalarini   yangilash,   yillik   rivojlanish
strategiyasini   rejalashtirish".   Bu   avgust   o'qituvchilari   kengashi,   undan   keyin
maktabgacha   ta'lim   muassasasida   qolgan   kollegial   yig'ilishlar.   Keyingi   uchta
o'qituvchilar   kengashi   -   tematik   -   joriy   davrda   maktabgacha   ta'lim   tashkilotini
rivojlantirishning   ustuvor   yo'nalishlarini   aks   ettiradi.   Yillik   to'garak   yakuniy
o'qituvchilar kengashi tomonidan yakunlanadi, uning mavzusi "Maktabgacha ta'lim
muassasalarida o'tgan o'quv yili faoliyati natijalarini tahlil qilish". Oxirgi yig'ilish
may-iyun   oylariga   mo'ljallangan.   Bundan   tashqari,   2019-2020   yillarda   bolalar
bog'chasi   navbatdan   tashqari   o'qituvchilar   kengashlarini   o'tkazish   huquqiga   ega,
ularda   nutq   mavzulari   rejadan   tashqari   ehtiyojlar   va   favqulodda   vaziyatlar
DOWda.
Har   bir   pedagogik   yig'ilishning   maqsadi   -   o'qituvchilarning   jamoaviy
tajribasini jamlash, o'qituvchilarni yangi ish uslublari va hamkasblari tajribasi bilan
tanishtirish, ustuvor vazifalarni aniqlashtirish va dolzarb muammolarni hal qilishda
yordam   berishdir.   Qoidaga   ko'ra,   Pedagogik   yig'ilish   quyidagi   vazifalarning
barchasini yoki bir nechtasini bajaradi:
-maktabgacha ta'lim muassasalarini rivojlantirish vektorini tanlash;
-masofaviy   ta'limning   asosiy   ta'lim   dasturini   tanlash   to'g'risida   qaror   qabul
qiladi;
-hamkasblar   tajribasini   hamma   uchun   ochiq   va   butun   jamoa   uchun   foydali
qilish;
-oshirishni   rejalashtiring   professional   mukammallik,   sertifikatlashtirish
jadvalini tasdiqlash;
-tashkiliy, ma'muriy va iqtisodiy masalalarni hal qilish;
25 -maktabgacha ta'lim muassasasi rahbarining ma'ruzalarini o'qish.
2.3.Maktabgacha ta'lim muassasalarida o'qituvchilar kengashlari
mavzulari
Mavzuga qarab, maktabgacha ta'lim muassasalarida o'qituvchilar kengashlari
an'anaviy   yig'ilish   shaklida   o'tkazilishi   mumkin,   unda   aniq   nizom   va   ishning
qisqacha   mazmuni   yoki   noan'anaviy   formatda   -   o'yinlar,   konferentsiyalar,   davra
suhbatlari   va   hattoki   auktsion.   Maktabgacha   ta'lim   muassasalarida   o'rnatish
(avgust)   va   yakuniy   o'qituvchilar   kengashlarining   shakli   va   mavzulari   odatda
an'anaviy   bo'lib   qoladi.   Bu   erda   istisnolar   mavjud   bo'lsa-da,   biz   sizga   "Yangi"
mavzusidagi   avgust   o'qituvchilar   kengashining   xulosasi   bilan   tanishishingizni
tavsiya qilamiz. o'quv yili in DOW" biznes o'yini formatida:
Ko'pincha   innovatsion   mavzular   bo'yicha   yig'ilishlar   o'tkazishda   noodatiy
formatlardan   foydalaniladi.  Yig'ilish   kun   tartibi   va   muammoni   muhokama   qilish
usulidan   qat'i   nazar,   o'qituvchilar   kengashi   qaror   qabul   qilishi   kerak,   bu   mavzuni
muhokama   qilish   bilan   birga   maktabgacha   ta'lim   muassasasidagi   o'qituvchilar
kengashlarining bayonnomasida tuziladi. .
Birinchisi,   avgust   o'qituvchilari   kengashi   bo'lib,   unda   har   yili   quyidagi
mavzular ko'tariladi:
-maktabgacha   ta'lim   muassasasida   yozgi   dam   olish   davrining   natijalari
(ma'ruza mavzusi rahbar tomonidan o'qiladi);
-tekshirish   natijalariga   ko'ra   bolalar   bog'chasining   yangi   o'quv   yiliga
tayyorligi;
-rivojlanish   strategiyasini   va   maktabgacha   ta’lim   muassasasining   yangi
yildagi faoliyati bo‘yicha yillik o‘quv rejasini tasdiqlash.
26 “Ta’lim”   ma’lumotnoma   tizimi   yangi   o‘quv   yilidan   boshlab   maktab   va
bog‘cha   ishida   nimalar   o‘zgarishi,   o‘qituvchilar   uchun   tayyor   eslatmalar,
o‘qituvchilar   kengashining   nizomlari   va   ota-onalar   bilan   o‘zaro   hamkorlik
bayonnomasi haqida foydali ma’lumotlarni taqdim etadi. o'quvchilar va ular bilan
ishlashni rejalashtirish beriladi.
Muntazam   pedagogik   yig'ilishlar   yil   davomida,   har   ikki-uch   oyda   bir   marta
o'tkaziladi.   Ular   joriy   ta'lim   faoliyatini,   shuningdek,   birinchi   yoki   olishga
tayyorlanayotgan  o'qituvchilarning  ishlarini   muhokama  qiladilar   eng yuqori  toifa.
Bunday   yig'ilishlarda   mavzularning   dolzarbligi   maktabgacha   ta'lim   tashkilotining
yillik vazifalari bilan belgilanadi va o'quv yilining boshida tasdiqlanadi.
Qoida tariqasida, yildan-yilga maktabgacha ta'lim muassasasining pedagogik
kengashida qiziqarli ma'ruza mavzulari:
-bolalar salomatligi va jismoniy rivojlanishi masalalari;
-maktabgacha yoshdagi bolalarni ekologik, estetik va mehnat tarbiyasi;
-bolalar bog'chasining bolalarini rivojlantirishga samarali yondashuvlar
-maktabni bitiruvchi guruhlarga muvaffaqiyatli tayyorgarlikni tashkil etish;
-bolalar   bog'chasining   rivojlanayotgan   sub'ekt-makon   muhitini
modernizatsiya qilish;
-ta'limda texnologiyadan foydalanish ta'lim faoliyati.
Maktabgacha   ta'lim   muassasalaridagi   o'qituvchilar   kengashlarida   muhokama
qilinadigan   qiziqarli   mavzular   xilma-xil   bo'lib,   muassasaning   rivojlanish
ustuvorligiga   bog'liq.   bu   daqiqa.   Pedagogik   uchrashuvlar   uchun   zamonaviy
mavzular variantlari maktabgacha tarbiyachilar havolani topasiz:
Yakuniy   o'qituvchilar   kengashi   vaqtiga   kelib,   o'qituvchilar   natijalarni
tayyorlaydilar   pedagogik   diagnostika   va   bolalar   bog'chasidagi   monitoring,
so'rovlar   yordamida   ular   ota-onalarning   maktabgacha   ta'lim   muassasalari
27 faoliyatidan   qoniqish   darajasini   aniqlaydilar.   Maktabgacha   ta'lim   muassasasida
yakuniy   o'qituvchilar   kengashi   may-iyun   oylarida   o'tkaziladi.  Yig'ilishda   Federal
Davlat   ta'lim   standartining   barcha   yo'nalishlari   bo'yicha   maktabgacha   ta'lim
tashkilotining yil davomidagi faoliyati natijalari umumlashtiriladi.
Maktabgacha   ta'lim   muassasasidagi   yakuniy   o'qituvchilar   kengashlarining
mavzulari quyidagi masalalarga taalluqlidir:
-2019-2020-yillarda   maktabgacha   ta’lim   muassasasida   amaldagi   pedagoglar
kengashlarida   qabul   qilingan   qarorlar   ijrosi   hamda   yillik   tarbiyaviy   ish   rejasi
topshiriqlarining bajarilishi to‘g‘risida;
-o'quvchilarning   jismoniy   rivojlanishi,   bolalarning   sog'lig'i   va   bolalar
bog'chasiga borishi to'g'risida hisobot;
-maktabgacha yoshdagi bolalar nutqining rivojlanish dinamikasi;
-tayyorgarlik guruhi bolalarining maktabga tayyorgarlik darajasi;
-uslubiy ish natijalari.
Maktabgacha ta'lim  muassasasidagi  pedagogik kengashda  so'zlash mavzulari
katta  tarbiyachilar,   tarbiyachilar,   tor   mutaxassislar   -   jismoniy   tarbiya   o'qituvchisi,
musiqa   direktori,   logoped,   shuningdek,   yakuniy   pedagogik   kengashda   ma'ruza
mavzularidan   biri   tomonidan   tayyorlanadi.   maktabgacha   ta'lim   muassasasi
o'qituvchi-psixolog tomonidan o'qiladi.
Bolalar   bog'chasidagi  pedagogik  kengashdagi  har   bir  nutq  diqqat  bilan  qayd
etiladi. Bayonnomalar  sanani  ko'rsatadi  tartib raqami yig'ilishlar, ishtirokchilar va
qatnashmaganlar   ro'yxati.   Bayonnomada   maktabgacha   ta’lim   muassasasidagi
pedagoglar   kengashining   mavzulari   va   qisqacha   mazmuni,   oldingi   yig‘ilish
natijalari   bo‘yicha   qabul   qilingan   qarorlar   va   ish   natijalari   ham   aks   ettirilgan.
Pedagogik kengash raisi va kotibi tomonidan imzo qo‘yilgan bayonnoma qo‘yiladi
28 va   hujjat   maktabgacha   ta’lim   muassasasi   pedagogik   kengashlari   bayonnomalari
reestrida ro‘yxatga olinadi.
Kengash ikki bosqichda o'tkaziladi:
1-bosqich (tayyorgarlik)
1. O'qituvchilar kengashi oldida o'qituvchilar kengashini tayyorlash rejasi osib
qo'yiladi.
2. O‘quv rejasiga quyidagi ish yo‘nalishlari kiritilgan:
a) o‘qituvchilar kengashining maqsadi va vazifalari;
b) o'qituvchilar kengashini tayyorlash bo'yicha ishchi guruh tarkibi;
v) o'qituvchilar kengashini o'tkazishdan oldin tayyorgarlik tadbirlari rejasi
* barcha hujjatlarni o'rganish;
*   darslarga   tashrif   buyurish,   sayr   qilish,   nozik   daqiqalar,   ota-onalar
yig'ilishlari, ochiq eshiklar kuni;
* o'qituvchilarni, agar kerak bo'lsa, ota-onalarni so'roq qilish;
*Ko'rgazma uslubiy adabiyotlar, rejalar, guruhlarni ko'rib chiqish musobaqasi;
* o'qituvchilar kengashi mavzusida ochiq tadbirlar;
* o'qituvchilar kengashi mavzusida seminar yoki ma'ruza.
Nazorat ob'ektlari:
*o‘qituvchilar   kengashi   mavzusiga   mos   ta’lim   yo‘nalishlari   bo‘yicha   bilim,
ko‘nikma va malakalar darajasini diagnostika qilish;
*ziyorat rejimi lahzalari, mashg'ulotlar, o'qituvchilarning o'zaro tashriflari;
* o'qituvchilar kengashi mavzusi bo'yicha tematik tekshirish.
29 2-bosqich
O'qituvchilar kengashini o'tkazish
1. O‘tkazish shakli: ishbilarmonlik o‘yini, davra suhbati, pedagogik kengash,
bahs-munozara, konferensiya.
2.   O'qituvchilar   kengashidan   bir   oy   oldin   o'qituvchilar   kengashi   ishining
batafsil rejasini tuzing, uni uslubiy burchakda ko'rgazmali tarzda tuzing.
3.   Oldingi   o'qituvchilar   kengashi   qarorlarini   amalga   oshirish   uchun
materiallar tayyorlang.
4. O‘qituvchilar kengashi davomida ekspertlar guruhi ishlaydi, u o‘qituvchilar
kengashi ishining natijalari bo‘yicha materiallarni ishlab chiqadi va qayta ishlaydi.
O‘qituvchilar kengashi qarori loyihasi tayyorlanmoqda.
5.   Matbuot   markazi   ishlamoqda,   chop   etish   uchun   materiallar
tayyorlanmoqda.
6.   Ishning   birinchi   bosqichi   natijalari   bo'yicha   ko'rgazma,   o'qituvchilar
kengashi uchun zarur jihozlar, jurnal tuziladi. Adabiyot ko'rgazmasi.
7. O'qituvchilar kengashi ishini tahlil qilish.
8. O'qituvchilarni rag'batlantirish bo'yicha yakuniy buyruq \ kerak bo'lsa.
9-nashr o'quv materiallari, o'qituvchiga yordam berish uchun eslatmalar.
10. O`qituvchilar kengashi materiallaridan papka yasash.
11.   O'qituvchilar   kengashining   natijalariga   ko'ra   "Maktabgacha   ta'lim"
maktabgacha uslubiy jurnali \ yoki boshqa \ nashr etiladi.
12. Kelgusi maqsadlarni, hal qilinishi kerak bo'lgan vazifalarni shakllantirish.
Maktabgacha   ta lim   tashkilotida   pedagogik   kengashni   noan anaviyʼ ʼ
shakllarda tashkil etish texnologiyasi
30 Pedagogika kengashi faoliyatini tashkil etish va uning ish mazmuni:
-   Maktabgacha   ta'lim   tashkiloti   rahbari   Kengashning   raisi   hisoblanadi   va
uning faoliyatini boshqaradi. Pedagogika kengashi kotibi jamoa tomonidan bir yil
muddatga saylanadi.
- kengash yig'ilishlari o'quv yili avvalidan boshlanib, har chorakda bir marta
o'tkaziladi.   Zaruriyat   bo'lgan   hollarda   navbatdan   tashqari   Pedagogika   kengashi
o'tkazilishi mumkin.
-   kengash   a'zolarining   kamida   uchdan   ikki   qismi   qatnashib,   ulardan
ko'pchiligi   yoqlab   ovoz   bersalar,   qaror   qabul   qilingan   hisoblanadi.   Ovozlar   teng
bo'lgan taqdirda, Kengash raisining qarori hal qiluvchi hisoblanadi.
- navbatdan tashqari chaqirilgan yig'ilishida esa kengash a'zolarining kamida
uchdan bir qismi ishtirok etishi kerak, ovoz berish tartibi kengash yig'ilishida ochiq
ovoz berish yo'li bilan belgilanadi.
-   pedagogika   kengashi   tarkibiga   muassasa   shifokori   va   hamshira,   kasaba
uyushma   raisi,   ota-onalar   qo'mitasi   raisi,   mahalla   fuqarolar   yig'ini   a'zolari   kirishi
mumkin, kengashning o'tkazish vaqti, joyi va kun tartibi muassasada bir oy oldin
e'lon qilinadi.
-   kengashda   muhokama   etiladigan   materiallar   doimiy   hamda   vaqtinchalik
tashkil   topgan   guruhlar   yoki   muassasa   ma'muriyati   tayinlagan   pedagoglar
tomonidan tayyorlanadi.
-   kengashda   muassasaning   ish   rejasi,   malaka   oshirish   rejasining   bajarilishi,
nazorat   turlari   bo'yicha   o'rganish   xulosalari,   xodimlarning   hisobotlari,
tarbiyalanuvchilarning   o'zlashtirishi,   muassasaning   sanitar-gigienik   ahvoli   va
tarbiyalanuvchilarning   sog'lig'i   va   muassasa   faoliyatining   boshqa   masalalari
ko'rilib   chiqiladi.   Kengash   pedagoglarning   ilg'or   ish   tajribalarini   o'rganish,
umumlashtirish va ommalashtirish, yosh pedagoglarga yordam uyushtirish ishlarini
amalga oshirish yo'llarini belgilaydi.
31 -   kengashda   mashg'ulot   ishlanmalari,   tarbiya   jarayonining   shakl   va
metodlarini   amalga   oshirish   yo'llari   muhokama   qilinadi,   tarbiyalashning   ilg'or
usullarini   joriy   etish   bo'yicha   tajriba-sinov   ishlarini   olib   borish,   oliy   ta'lim
institutlari,   jamoat   va   nodavlat   tashkilotlari,   maktab,   mahalla   bilan   hamkorlik
qilish yo'nalishlarini belgilaydi.
-   kengash   ta'lim-tarbiya   jarayonini   tashkil   etishda   pedagogik   jamoaning
ma'lum yo'nalishlardagi faoliyatini tahlil qiladi va ta'lim samaradorligini oshirishda
maqbul lozim-sharoitlar  yaratishga oid yakuniy xulosa chiqaradi va tegishli  qaror
qabul   qiladi.   Malaka   oshirish   kursidan   qaytgan   pedagoglarning   hisobotlarini
tinglaydi.
-   kengashda   kun   tartibidagi   masalalarni   ko'rishdan   oldin   avvalgi   kengashda
qabul qilingan qarorlarining ijrosi haqidagi masala eshitiladi va ijrosi ta'minlangan
har bir masala yuzasidan qabul qilingan qarorlar nazoratdan olinadi. Kengash kun
tartibida   ko'rilayotgan   har   bir   masala   aniq   ifodalangan   bo'lishi,   masalalar   o'quv
yilining   asosiy   vazifalaridan   kelib   chiqqan   holda   kiritilishi   lozim.   Kengashda
ko'riladigan   masalalar   soni   uchtadan   oshmasligi   zarur.   Kengash   qarori   ijrosini
nazorat qilish muassasa rahbari zimmasiga yuklatiladi.
Pedagogik   kengashni   tashkil   etishning   turli   usullari   va   texnologiyalaridan
foydalanish   uning   samara   va   natijalarini   yanda   boyitishga   xizmat   qiladi.   XX
asrning   70-yillarida   o'quvchilarning   darslarga   qiziqishlarining   pasayish   xavfi
aniqlandi. Xavfni bartaraf etish uchun nostandart darslarning tashkil etishga e'tibor
qaratildi.   Xuddi   shuningdek   tashkil   etiladigan   kengashlar   shunchaki   ommaviy
yig'ilish   shaklida   olib   borilishi   ham   pedagog   xodimlar   uchun   zerikarli   jarayonga
aylanib   qoldi.   Bunday   jarayonlarning   oldini   olish   maqsadida   an'anaviy
texnologiyalardan   noan'anaviy   texnologiyalarga   o'tila   boshlandi.   non'anaviy
texnologiyaning   asosiy   turlari   sifatida   quyidagi   usullar   qo'llanila   boshlandi.   Rolli
o'yinlar,   matbuot   konferensiyalari,   ijodiy   hisobotlar,   musobaqalar,   KVN   turidagi
o'yinlar,   tanlovlar,   teatrlashtirilgan   darslar,   binar   darslar,   kompyuterli   darslar,
fantaziyalar,   "sudlar",   haqiqatni   izlash,   "paradokslar",   auksionlar,   dialoglar.
32 Shuningdek   ularning   yordamchi   tur   sifatida   To'garak;   praktikum;   seminar;
konferensiya;   maslahat   (konsultatsiya);   fakultativ   mashg'ulot;   ekskursiyalari;
mustaqil   ishlaridan   ham   kengash   maqsad   va   mavzularidan   kelib   chiqqan   holda
foydalanish mumkin. 
Faoliyatning   asosiy   masalalarini   ko’rib   chiqish   uchun   Markazda   direktor
raisligida Ilmiy-metodik kengash tashkil etiladi.
Ilmiy-metodik   kengash   tarkibi   Markaz   direktorining   buyrug’i   bilan
tasdiqlanadi. Ilmiy-metodik kengash tarkibiga direktor o’rinbosarlari, kafedralar va
bo’limlar   rahbarlari,   shuningdek,   yetakchi   professorlar   va   o’qituvchilar,   sport
federasiyalari vakillari kiritilishi mumkin.
Ilmiy-metodik kengash qarorlari Markaz direktorning buyruqlari bilan amalga
oshiriladi.
Ilmiy-metodik   kengash   raisi   va   kotibi   kengash   qarorlari   bajarilishining
muntazam   ravishda   monitoringini   olib   boradi   va   qabul   qilingan   qarorlar   ijrosi
to’g’risida kengash a’zolariga hisobot beradi.
Ilmiy-metodik kengash a’zolari kengash majlisida ko’rib chiqilgan masalalar
yuzasidan qabul qilingan qarorlar to’g’ri va aniq bajarilishi uchun javob beradi.
Ilmiy-metodik kengashning ish tartibi Markazning yillik ish rejasiga muvofiq
tashkil etiladi.
33 ..                                                Xulosa 
Xulosa   o'rnida   shuni   ta'kidlash   lozimki   tashkil   etiladigan   pedagogik
kengashning qanchalik sermazmun bo'lishi ta'lim - tarbiyaviy jarayonda nihoyatda
muhim ahamiyat kasb etadi.
Kengashning   samaradorligi   uning   puxta   tayyorlanganligi   va   samarali   tashkil
etilganligi   bilan   bog'liq.  Yaxshi   rejalashtirilmagan,   yetarlicha   o'ylab   chiqilmagan,
shoshilinch   tuzilgan   va   pedagoglar   imkoniyatlariga   moslashtirilmagan   kengash
sifatli   bo'la   olmaydi.   Pedagogik   kengashga   tayyorgarlik   aniq   sharoitlarda   eng
yuqori yakuniy natijaga erishishni ta'minlaydigan o'quv jarayonini tashkil etishning
kompleks choralarini ishlab chiqishdir.
Pedagogik   kengash   jamoa   pedagoglari   fikrini   ifodalovchi,   bolalar   bilan   olib
boriladigan   ta’lim-tarbiya   ishlarini   birgaliqia   ko’rib   chiqadigan   doimiy   faoliyat
yuritadigan   organ,   metodik   mayorat   maktabi   va   ilgor   tajriba   minbaridir.
Maktabgacha ta’lim muassasasi rahbari Pedagogik kengash raisi hisoblanadi.
Pedagogik   kengash   muxokamasiga   bolalar   bilan   olib   boriladigan   ta’lim-
tarbiya   ishlari   samaradorligini   oshirish,   mavjud   muammo   va   kamchiliklarni
bartaraf   etish   chora-tadbirlarini   belgilash,   muassasada   pedagogika,   psixologiya,
sotsiologiya   kabi   fan   sohalarida   erishilgan   yutuqiarni   va   etuk   pedagog-
tarbiyachilar   ilgor   tajribasini   amaliyotga   joriy   etish;   tarbiyachilar   pedagogik
maxoratini   oshirish,   ularning   ijodiy   faolligini   rivojlantirish   singari   masalalar
kiritiladi.
Pedagogik   kengash   Xalq   ta’limi   vazirligi,   maktabgacha   ta’lim   bo‘yicha
buyruq,   yo’l-yuriq,   nizom   va   boshqa   me’yoriy   hujjatlarni;   maktabgacha   ta’lim
muassasasining   yillik   ish   rejasini;   bolalar   sog’ligini   mustahkamlash   tadbirlarini;
har   bir   yosh   guruhlari   bo’yicha   «Ilk   qadam»   o’quv   dasturining   sifatli   bajarilishi
jarayonini;   ish   amaliyotiga   joriy   qilish   maqsadida   tarbiyachilarning   ilg’or   ;
maktabgacha   yoshdagi   bolalarga   ta’lim-tarbiya   berishning   dolzarb   masalalarini,
tarbiyachilarning   nazariy   va   metodik   tayyorgarligini   oshirish   masalalarini   va
34 maktabgacha   ta’lim   muassasasi   faoliyatiga   doyr   boshqa   masalalarini   muhokama
qiladi.
Pedagogik   kengash   kun   tartibini   belgilashda   barcha   qatnashchilarni
qiziqtiradigan   dolzarb   mavzularning   kiritilishini   ta’minlash   zarur.   Faqat
shundagina Pedagogik kengashda ish muhiti hukm suradi, masalalar muhokamasi
faol va sermahsul bo’ladi.
Pedagogik   kengash   tarkibiga;   uslubchi,   tarbiyachilar,   musiqa   rahbari,
maktabgacha   ta’lim   muassasasiga   xizmat   qiladigan   shifokor,   katta   hamshira,
kasaba uyushmasi, ota- onalar qo’mitasi hamda vasiylik kengash raislari kiradi.
Pedagogik   kengash   yig’ilishiga   jamoat   tashkilotlari   vakillari,   maktab
o’uqituvchilari, maktabgacha ta’lim muassasasi tarbiyalanuvchilarining ota-onalari
taklif etilishi mumkin.
Pedagogik kengash maktabgacha muassasaning yillik ish rejasiga kiritilgan va
Pedagogik kengash tomonidan tasdiqangan reja asosida faoliyat yuritadi.
Maktabgacha   ta’lim   muassasalarining   jamoaviy   organi   hisoblangan
Pedagogik kengash faoliyati pedagog xodimlar, ota-onalar, homiylarni birlashtirib,
maktabgacha   ta’limda   davlat   talablari   asosida   muvofiqashtirilgan   ta’lim-tarbiya
jarayonini takomillashtirishga yo’naltirilgan.
                       Foydalanilgan adabiyotlar ro yxatiʻ
1. Ўзбекистон   Республикасининг   « Мактабгача   таълим   ва   тарбия
тўғрисида » ги    Қонуни   2019  йил  16  декабрь
35 2.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2017-2021-yillarda maktabgacha
ta’lim   tizimini   yanada   takomillashtirish   to‘g‘risida”gi   Qarori.   “Xalq   so‘zi”
gazetasi,  №  9 (6703) 2017 y.  13 yanvar, 
3. Мактабгача   таълим   ва   тарбиянинг   Давлат   стандарти .   Вазирлар
Маҳкамасининг 2020 йил 22 декабрдаги 802-сон қарорига 1-ИЛОВА.
4.Mirziyoev   Sh.M.   “Konstitutsiya-erkin   va   farovon   hayotimiz,
mamlakatimizni   yanada   taraqqiy   ettirishning   mustahkam
poydevoridir”mavzusidagi   O‘zbekiston   Konstitutsiyasi   qabul   qilinganining   25
yilligiga bag‘ishlangan tantanali marosimdagi ma’ruzasi. // “Xalq so‘zi” gazetasi, 8
dekabr 2017 yil.
5.O‘zbekiston   Respublikasi   Prezidentining   «Maktabgacha   ta’lim   tizimi
boshqaruvini   tubdan   takomillashtirish   chora-tadbirlari   to‘g‘risida»gi   Farmoni.
2017   yil   30   sentyabr,     PF-5198-son.   O‘zbekiston   Respublikasi   qonun   hujjatlar
to‘plami, 2017 y., 40-son, 1054-modda.
6.O‘zbekiston     Respublikasi   Vazirlar   Mahkamasining   “Maktabgacha   ta’lim
tizimiga   ilg‘or   va   pedagogika   texnologiyalarini   joriy   etish   chora-tadbirlari
to‘g‘risida”gi 487-sonli Qarori. 11 iyun, 2019 y.
7.O‘zbekiston   Respublikasi   maktabgacha   ta’lim   tizimini   2030   yilgacha
rivojlantirish Konsepsiyasi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston
Respublikasi   maktabgacha   ta’lim   tizimini   2030   yilgacha   rivojlantirish
konsepsiyasini   tasdiqlash   to‘g‘risida”gi   2019   yil   8   maydagi   PQ-4312-   son
Qaroriga 1-ilova.
8.O‘zbekiston   Respublikasining   ilk   va   maktabgacha   yoshdagi   bolalar
rivojlanishiga   qo‘yiladigan   davlat   talablari.   O‘zbekiston   Respublikasi
Maktabgacha ta’lim vazirining 2018 yil 18 iyundagi 1-mh-son buyrug‘iga ILOVA.
https://nrm.uz .
36 9.O‘zbekiston     Respublikasi   Vazirlar   Mahkamasining   “Maktabgacha   ta’lim
tashkilotlari faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi 391-
sonli Qarori. 13 may. 2019 y.
10.“Ilk   qadam”   davlat   o‘quv   dasturi.   Tuzuvchilar:   Grosheva   I.V.,   Evstafeva
L.G., Mahmudova D.T., va boshqalar.  Toshkent, 2018 yil.
11.F.Qodirova, Sh.Toshpo‘latova, M.A’zamova. “Maktabgacha pedagogika”.-
T., “Ma’naviyat”. 2013
13. Maktabgacha ta’lim pedagogikasi. “Fan va texnologiya”. -T:, 2008
14.   Sodiqova     Sh.   Maktabgacha   pedagogika.   T.:   “BLOK   CLASS   SERVIS”,
2017 y.
15.Berg,   C.  A.   2000.   Katta   yoshdagi   intellektual   rivojlanish.   R.   J.   Sternberg
(Ed.), Intellekt bo'yicha qo'llanma (117-137-betlar). Kembrij: Kembrij universiteti
matbuoti.
www. tdpu. uz
www. pedagog. uz
www. Ziyonet.uz
.
37 _______________________________________________ ta’lim yo nalishi ʻ
talabasi ______________________________________________________ning 
____________________________________________mavzusidagi kurs ishiga 
RAHBAR XULOSASI
                Mavzu   talaba   tomonidan   (mustaqil   yozilganligi,   amaliy   ahamiyati,
dolzarbligi,   mazmunda     keltirilgan     ijobiy   tomonlar   va   rejaning   izchil
yoritilganligi,   mavzu   to liq   qamrab   olinganligi)   ______________________	
ʻ
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
      Ishdagi kamchiliklar_______________________________________________
__________________________________________________________________
 __________________________________________________________________
Kurs ishining yoritilishi bo yicha rahbar tomonidan baholanishi (kurs ishiga	
ʻ
ajratilgan balldan  25% gacha baholanadi): Ball __________ 
38 KOMISSIYA XULOSASI
Talaba   tomonidan   mavzuning og zaki bayoni (yoritib berishi, tushunchasi,ʻ
savollarga   to liq   javob   bera   olishi,   tahlillar   keltirishi,   xulosalar   chiqara   olishi)	
ʻ
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
______________________________________________________________
 
Kurs   ishining   og zaki   bayoni   bo yicha   komissiya   tomonidan   baholanishi	
ʻ ʻ
(kurs ishiga ajratilgan balldan  25% gacha baholanadi): Ball __________ 
Jami ball_______________________ 
Komissiya raisi    _____________________                  ____________________ 
            (FISH)                                                                                            (imzo) 
Komissiya a’zosi    ____________________                  ____________________ 
               (FISH)                                                                                           (imzo) 
Komissiya a’zosi    _____________________                  ____________________ 
             (FISH)                                                                                              (imzo)
39                     
40