Mehnat faoliyati orqali bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirish 

MUNDARIJA

KIRISH…………………………………………………………………………….3

I-BOB.IRODAVIY SIFATLARNING NAZARIY ASOSLARI.

1.1. Irodaviy sifatlarning psixologik-pedagogik mohiyati………………………….5

1.2. Bolalarda irodani shakllantirishning yosh xususiyatlari………………………..8

1.3.Mehnat faoliyatining irodaviy sifatlarni rivojlantirishdagi o‘rni………………12

II-BOB.MEHNAT FAOLIYATI JARAYONIDA BOLALARDA IRODAVIY SIFATLARNI TARBIYALASH.

2.1. Mehnat tarbiyasining bolalar ruhiy rivojlanishiga ta’siri…………………….17

2.2. Mehnat faoliyatida bolalarda chidamlilik va sabr-toqatni rivojlantirish……..20

2.3.Mustaqillik va mas’uliyat hissini shakllantirishda mehnatning o‘rni…………24

III-BOB. MEHNAT FAOLIYATI ORQALI IRODAVIY SIFATLARNI SHAKLLANTIRISHNING AMALIYOTI.

3.1.Maktabgacha yoshdagi bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirish metodlari..27

3.2.Maktab yoshidagi bolalarda mehnat faoliyati orqali irodani rivojlantirish tajribalari…………………………………………………………………………..32

3.3.Bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirish bo‘yicha samarali pedagogik tavsiyalar…………………………………………………………………………..36

XULOSA………………………………………………………………………….41FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR……………………………………..…...43
 

KIRISH

O'zbekiston Prezidenti, shuningdek, ta'lim tizimini rivojlantirish bo'yicha qilinayotgan islohotlar, bolalarni maktabga tayyorlash va ularning aqliy tayyorgarligini oshirishga katta e'tibor qaratmoqda. Prezidentning fikrlariga ko'ra, bolalar uchun maktabga tayyorgarlik jarayoni – bu ularning aqliy rivojlanishi, ijodkorlik qobiliyatlari va shaxsiy fazilatlarini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega. Ushbu jarayon doirasida, bolalarning aqliy qobiliyatlarini rivojlantirish uchun zamonaviy uslublar va ta'lim metodlaridan foydalanish zarur. 

Shavkat Miromovich Mirziyoyev

Mavzuning dolzarbligi:Mehnat faoliyati orqali bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirish, zamonaviy ta'lim tizimining muhim jihatlaridan biridir. Bugungi kunda bolalarni tarbiyalashda, ularning shaxsiy rivojlanishida va ijtimoiy hayotga integratsiyasida mehnat faoliyatining roli tobora oshib bormoqda. Irodaviy sifatlar, masalan, sabr-toqat, qat’iyat, mas’uliyat va mustaqillik, bolalarning kelajakdagi muvaffaqiyati uchun zarurdir.[1] Ushbu sifatlar bolalarga qiyinchiliklarni yengish, o‘z maqsadlariga erishish va hayotda muvaffaqiyatli bo‘lish imkoniyatini beradi.

Bolalar mehnat faoliyati orqali nafaqat amaliy ko‘nikmalarni o‘rganadilar, balki o‘zlarini sinab ko‘rish, ichki kuchlarini anglash va o‘zlariga bo‘lgan ishonchni oshirish imkoniyatiga ega bo‘ladilar. Mehnat jarayonida bolalar o‘z harakatlariga javobgarlikni his qilishni, qiyinchiliklarga bardosh berishni va muammolarni hal qilishda qat’iyatli bo‘lishni o‘rganadilar. Shuningdek, mehnat faoliyati bolalarga jamoada ishlash, o‘zaro muloqot qilish va bir-birini qo‘llab-quvvatlash orqali ijtimoiy ko‘nikmalarni rivojlantirish imkoniyatini beradi.

Ushbu jarayonni amalga oshirishda o‘qituvchilar, ota-onalar va tarbiyachilar birgalikda harakat qilishlari zarur. Ta’lim muassasalari bolalarga turli xil mehnat vazifalarini berish, ijodiy faoliyatlarni rag‘batlantirish va jamoaviy ishlarni tashkil etish orqali irodaviy sifatlarni shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Ota-onalar esa bolalarining mehnat faoliyatidagi muvaffaqiyatlarini tan olish, ularni rag‘batlantirish va qo‘llab-quvvatlash orqali ularning irodasini kuchaytirishi zarur.

Shu sababli, mehnat faoliyati orqali bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirishga qaratilgan tadqiqotlar va amaliyotlar, ta’lim jarayonini takomillashtirish va bolalarning shaxsiy rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash maqsadida muhim ahamiyatga ega. Ushbu mavzu bo‘yicha olib boriladigan tadqiqotlar, pedagogik yondashuvlar va metodlar, bolalar uchun irodaviy sifatlarni rivojlantirishda samarali vositalar sifatida xizmat qiladi. Bunda, bolalarning irodasini shakllantirishda mehnat faoliyatining ahamiyatini o‘rganish, ularni amaliyotga tatbiq etish va natijalarni tahlil qilish zaruriyati mavjud.

Kurs ishining maqsadi:Mehnat faoliyati orqali bolalarda irodaviy sifatlarni shakllantirishning maqsadi, bolalarning shaxsiy va ijtimoiy rivojlanishiga yordam berish, ularning ichki kuchlarini anglash va o‘zlariga bo‘lgan ishonchni oshirishdan iboratdir. Ushbu jarayon bolalarga qiyinchiliklarga bardosh berish, mas’uliyatni his qilish, qat’iyatli bo‘lish va muammolarni hal qilishda mustaqil fikrlash qobiliyatlarini rivojlantirish imkonini beradi.

Kurs ishining vazifasi:mehnat faoliyati bolalarga turli vazifalarni bajarishda o‘z harakatlariga javobgarlikni his qilishni o‘rgatadi. Bu jarayonda bolalar o‘z maqsadlariga erishish uchun zarur bo‘lgan sabr-toqat va qat’iyatni rivojlantirishga erishadilar. O‘qituvchilar va ota-onalar bolalarga mehnat faoliyatini rag‘batlantirgan holda, ularni irodaviy sifatlarni o‘z ichiga oluvchi ijtimoiy ko‘nikmalar va amaliy ko‘nikmalar bilan ta’minlashni maqsad qiladilar.

Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi:Ushbu kurs ishi 3 ta bob,9 ta reja,xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.

[1] Abdurahmonov, A. (2021). Bolalar ta’limida mehnat faoliyatining o‘rni. Toshkent: O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi.