Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalarning o‘ziga xos xususiyatlari 

MUNDARIJA

KIRISH…………………………………………………………………………….3

I.BOB.NUTQIDA KAMCHILIGI BO‘LGAN BOLALARNING UMUMIY TAVSIFI.

1.1.Nutqiy nuqson tushunchasi va uning turlari……………………………………5

1.2.Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalarning psixologik xususiyatlari……………..7

1.3.Nutqiy buzilishlarning fiziologik va nevrologik asoslari……………………..10

II.BOB.NUTQIY BUZILISHLARNING TA’LIM VA TARBIYA JARAYO-

NIGA TA’SIRI.

2.1.Nutqiy nuqsoni bor bolalarning o‘qish va yozish qobiliyatiga ta’siri………...14

2.2.Nutqiy buzilishlarning ijtimoiy va muloqot jarayonidagi ahamiyati…………16

2.3.Nutqiy nuqsoni bo‘lgan bolalarga maxsus ta’lim-tarbiyaning ahamiyati…….20

III.BOB.NUTQIY BUZILISHLARNI BARTARAF ETISH VA KORREK-

SIYA USULLARI.

3.1.Logopedik mashg‘ulotlarning asosiy tamoyillari……………………………..26

3.2.Nutqiy kamchiliklarni tuzatishda zamonaviy usullar…………………………31

3.3.Oilaviy va pedagogik yondashuvning ahamiyati……………………………..34

XULOSA…………………………………………………………………………36

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR………………………………..………38

KIRISH

Mavzuning dolzarbligi:Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalar o‘ziga xos xususiyatlar va qiyinchiliklarga ega. Ularning nutqiy rivojlanishi ko‘pincha muloqot qilishda va o‘z fikrlarini ifoda etishda to‘siqlarni keltirib chiqaradi. Bu bolalar uchun o‘z his-tuyg‘ularini, fikrlarini va ehtiyojlarini ifoda etish murakkab bo‘lishi mumkin, bu esa ularning o‘ziga bo‘lgan ishonchini pasaytiradi. Nutqiy kamchiliklar, shuningdek, ijtimoiy aloqalarini rivojlantirishda muammolarni keltirib chiqaradi, chunki ular do‘stlar bilan muloqot qilishda va o‘zaro aloqalarni o‘rnatishda qiyinchiliklarga duch kelishlari mumkin.

Ushbu bolalarning hissiy rivojlanishi ham o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Ular ko‘pincha hissiy holatlarini ifoda etishda qiyinchiliklarga duch kelishadi, bu esa depressiya yoki anksiyete kabi muammolarni rivojlantirishi mumkin. Ta'lim jarayonida, nutqiy kamchiliklar, o‘qish va yozish ko‘nikmalariga salbiy ta'sir ko‘rsatadi, bu esa ularning akademik muvaffaqiyatlariga to‘sqinlik qiladi.

Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalar, shuningdek, o‘zaro aloqalarni o‘rnatishda o‘zlarini noqulay his qilishlari mumkin, bu esa ijtimoiy izolyatsiyaga olib keladi. Ular uchun maxsus ta'lim dasturlari va logopedik yordam zarur, bu esa ularning rivojlanishida va ijtimoiy hayotga kirishida muhim ahamiyatga ega. O‘qituvchilarning va ota-onalarning yordami, bolalarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirish va ijtimoiy ko‘nikmalarini rivojlantirishda muhim rol o‘ynaydi. Umuman olganda, nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalar o‘ziga xos xususiyatlar bilan birga, ularning rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash uchun xususiy yondashuvlar talab etiladi.

Kurs ishining maqsadi:Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalarning o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganishning maqsadi, birinchi navbatda, ushbu bolalarning nutqiy rivojlanishidagi qiyinchiliklarni aniqlash va tushunishdan iboratdir. Bu jarayonda, nutqiy kamchiliklarning ularning hissiy va ijtimoiy rivojlanishiga ta'sirini o‘rganish muhimdir. Shuningdek, bolalarning o‘z fikrlarini ifoda etish qobiliyatini va o‘zaro aloqalarini rivojlantirishda muammolarni aniqlashga yordam berish, ularning o‘ziga bo‘lgan ishonchini oshirish va ijtimoiy ko‘nikmalarini mustahkamlash maqsadida maxsus yondashuvlar va strategiyalarni ishlab chiqish zarur.

Kurs ishining vazifasi:Nutqida kamchiligi bo‘lgan bolalarning o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganishning vazifasi, avvalo, ularning nutqiy rivojlanishini chuqur tahlil qilishdan iborat. Bu vazifa, bolalarning nutqiy kamchiliklarining turini aniqlash, ularning ta'sirini tushunish va rivojlanish jarayonidagi o‘ziga xos xususiyatlarni belgilashni o‘z ichiga oladi. Shuningdek, bolalarning hissiy va ijtimoiy ko‘nikmalarini baholash, o‘z fikrlarini ifoda etishdagi qiyinchiliklarni aniqlash va ijtimoiy munosabatlarini rivojlantirishda muammolarni belgilash muhimdir.

Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi:Ushbu kurs ishi 3 ta bob, 9 ta reja,xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.

I.BOB.NUTQIDA KAMCHILIGI BO‘LGAN BOLALARNING UMUMIY TAVSIFI.

1.1.Nutqiy nuqson tushunchasi va uning turlari.