Tish ekvatori xaqida tushuncha va uni oraliq chiziqdan farqlash, parallelometrning ishlash prinsipi

Andijon t ibbiyot  
inst it ut i 
st omot ologiya 
fakut et i417- guruh  Патидинов 
Аброрбек Or t opedik va 
or t odont ik  
st omot ologiya 
kafedrasi
O’qituvchi:  Саматов. У.А Tish ekvat ori x aqida 
t ushuncha va uni 
oraliq chiziqdan 
farqlash, 
parallelomet rning 
ishlash prinsipi.. Qo’llab-quvvatlovchi tishlar 
devorlarining parallelligini 
aniqlash, ularda chegara chizig’ini 
qo’llash, CLAMMER 
elementlarining turini va 
joylashuvini aniqlash uchun 
mo’ljallangan qurilma PARALLELOMETR Parallomet r iyanin
g asosiy 
t ushunchalari.

Parallelometr stoliga o'rnatilgan tuxum shaklidagi 
ob'ektning vertikal holatida, parallelometrning 
bo'ylama o'qi va vertikal tayog'i bir-biriga parallel 
bo'lganda, grafit tayog'i ushbu ob'ekt yuzasidagi eng 
katta perimetrni - EQUATORni belgilaydi. .

Parallelometr stolini tuxum shaklidagi jism bilan 
birga egib, uning vertikal o’qi parallelometr 
tayoqchasiga parallel bo’lmaganda, grafit tayoq 
ekvatorga to’g’ri kelmaydigan yangi chiziq chizadi. 
Bu chiziq jismning berilgan qiyaligidagi eng katta 
perimetriga to’g’ri keladi va Chegara chizig’I deb 
ataladi. EKVATORIAL CHIZIQ - TISH TOJINING ENG KENG 
QISMI - ANATOMIK EKVATORDA OLIB ETILGAN 
CHIZIQ. U TISHNING QILISHIGA BO'LIB 
O'ZGARTIRMAYDI.
BO'LISH (O'LCHISH) CHIZIQ - 
PARALLELLOMETRİYA YO'LIDA ANIKLANILGAN, 
TISH SUTASINI IKKI QISMGA BO'LADIGAN 
CHIZIQ: OKKLUZIYON (QO'LLAB-QUVVATLASH) 
VA TUG'ILGAN (TUG'ILGAN, YOKI Bachadon 
bo'yni).
BO’LGAN CHIZIQ VA GINGIVAL MARJA O’RASINDA 
BO’LGAN BOR, ya’ni. ASLIDA KLAMMERNING 
BAHOR QISMIGA PROTEZNI TUTIRISHNI 
TA’MINLASHGA MUMKIN BERGAN ZONA. C hegara chizig' i t ish sir t ini ikk i qismga ajrat adi :

FOYDALANISH

XOLDING (TUQASH)

Qisqichli yelkaning qattiq ustki qismi okklyuzion 
astar bilan birgalikda chegara chizig’idan yuqori 
bo’lishi kerak va elastikroq qismi uning ostiga 
gingival chetiga to’g’ri keladi. Protez uchun eng 
muhimi chegara chizig’I va gingival chekka o’rtasida 
joylashgan ushlab turish zonasi. Uning asosiy 
fazilatlaridan biri pastki chiziq bo’lib, u chegara 
chizig’I ostida joylashgan va parallelometrning tahlil 
tayog’I, tish go’shti va bu joyda tish yuzasi bilan 
cheklangan bo’shliq sifatida tushuniladi. CHEGA RA  CHI ZI QI N I N G 
J OY LA SHTI RI SHN IN G A SOSI Y  TURLA RI
1. O'RTA (VESTIBULYAR VA OG'IZ TOMONIDAN tishning o'rta 
qismidan o'tadi)
2.  DIAGONAL (CHEGARA CHIZIRINI BO'YINGA TUSHGAN 
CHIZIQNI NOMUZ TOMONIDAN BO'YINGA, BOShQA 
TOFONDAGI OKKLUZIYON YUZASIGA YAQINDA VA VISI SAYT)
3.  YUQORI (OKKLUZIYON YANINDA)
4.  PAST (TOJNING PASTI UCHNCHI QISHIDA O'TGAN CHIZIQ)
5.  Tish tojini okklyuziv va subgingival zonalarga BO’LISH BILAN 
(VARİANT QILIB: YAQIN VA UZOQ) Chegara chizig'i variantlari:  а– median chiziq;
б,в– diagonal ; 
г– yuqori ; д– past ;
е- yaqin va uzoq zonalar (vertikal chiziq bilan ajratilgan). Chegara chizig’ining at ipik  
yo’nalishining asosiy t ur lar i.

а)  tish suyagi chetiga bo'rtib qaragan halqa shaklida.

б)  okklyuzion yuzaga

в) keng pastadir shaklida, uning yuqori qismi aloqa yuzalaridan 
biriga o'tkaziladi.

г) qadam halqasi bilan

д)  egilishsiz chegara chizig'ining past joylashishi

е)  past chegara chizig'i

Ж ) to’lqin shaklida Chegara chizig’ining 
joy lashishiga qarab 
N ey  t asnifi ga k o’ra 
qisqichni t anlash   1.  Chegara chizig'ining t ipik  
joy lashuv i (U t ishning 
t ojining o'rt a qismidan, 
k amchilik k a t ut ashgan 
zonada v a t ishning ba'zi bir 
qismi at rofi dagi joy larda) 
o't ay ot ganda.  
1-CLAMER TURI 2.   CHEGARA CHIZI QINING 
ATIPİK J OY I (U NAMUZGA 
YAQINROQ ZONADA Y UQORI 
O’ TGANDA VA MOSLIQDA  
PASHI RI LGANDA) -
  2-CLAMER TURI 3.   O’RTA  CHIZI Q TISHNING 
TURLI  Y UTALARI DA TURLI 
YO’NALISHGA BO’LGAN (BU 
QAY TA  YOKI AY LANGANDA 
PREMOLARDA KO’PROQ 
KURADI) – KLAMMER 3-TURI. 4.   Chegara chizig’ining 
at ipik  holat ida (PREMOLAR, 
KA NINA LAR, SHUNDAY  
KONI K YOKI PA ST KLINIK 
TOJ LA RNING BUKK YOKI 
LINGULA R QI Y ILGAN 
BO’LGANDA) – 4-TURI  
KLAMERA. 5.   O’RTA CHI ZI Q QILI SH 
YONIDA Y UQORI QO’ Y ILGAN 
v a qarama-qarshi t omonida 
past  (QAY ILGAN BI R TIKAN 
MOLARDA) – 5-QISQON TURI E’TIBOR ING IZ  
UC HUN 
TASHAKKUR