Документ

Всего документов: 5844
Число пользователей: 15251

Информация о документе

Цена	9000UZS
Размер	888.8KB
Покупки	0
Дата загрузки	14 Апрель 2025
Расширение	pptx
Категория	Педагогика

Umumtaʼlim maktablarida tarbiya fanini oʼqitish metodikasi fanining predmeti, maqsad va vazifalari

1. Tarbiyaviy maqsadlar : Tarbiya jarayonining maqsadi,
yosh avlodni a h loqiy, ijtimoiy va madaniy jihatdan yetuk,
bilimli va vatanparvar shaxs sifatida shakllantirishdir.
2. Tarbiyaviy vositalar: Bu omillar o'qituvchilar, ota-onalar,
jamiyat, madaniyat, axborot vositalari, kitoblar, san'at va
boshqa turli vositalarni o'z ichiga oladi.
3. Tarbiyaviy usullar: Tarbiyani amalga oshirish usullari,
masalan, namuna ko'rsatish, muloqot, maslahat, amaliy
mashqlar, intizom, hurmatni o'rgatish kabi metodlarni o'z
ichiga oladi.

Tarbiya jarayonining asosiy
tarkibiy qismlari
Shaxs: O‘quvchilarning individual rivojlanishi va
ma’naviy kamoloti.
Jamoa: O‘quvchilarning bir-biri bilan muloqoti va
hamkorligi orqali tarbiyalanishi.
Jamiyat: Maktab va o‘qituvchilar jamiyat
talablariga mos shaxsni shakllantirishga
qaratilgan faoliyat olib boradi.

E`tiboringiz uchun rahmat !

Tarbiya fanini o‘qitish metodikasining
predmeti — bu o‘quvchilarning shaxs
sifatida rivojlanishi va shakllanishini
ta’minlovchi tarbiyaviy jarayon. U shaxsga
ma’naviy, axloqiy va intellektual ta’sir
ko‘rsatish metodlarini o‘rgatadi.

- Tarbiya fanining mohiyati insonning har tomonlama kamol topishi va
jamiyat hayotida faol ishtirok etishini ta'minlashga qaratilgan. Bu fan
shaxsni ma’naviy, axloqiy, jismoniy va intellektual jihatdan rivojlantirishga
yordam beradi.
- Tarbiya shaxsning ijtimoiy-axloqiy sifatlarini rivojlantirishni nazarda
tutadi. Bu jarayonda o‘quvchilarni v atanparvarlik, halollik, mehnatsevarlik,
mehr-oqibat kabi fazilatlar bilan tarbiyalash muhim.
- Tarbiya shaxsni faqat ma’naviy emas, balki jismoniy va aqliy jihatdan
ham shakllantirishga qaratilgan. Bu uning o‘z qobiliyatlarini to‘liq namoyon
qilishiga yordam beradi.
- Tarbiya jarayoni bir martalik hodisa emas, balki inson hayoti davomida
davom etadigan uzluksiz jarayondir.Tarbiya fanining mohiyati

- So‘zlashuv metodi (suhbat, munozara)
Bu metod o‘quvchilarni erkin muloqotga, o‘z fikrini ifoda etishga
undaydi. Suhbat yoki munozara orqali o‘quvchilar o‘z nuqtai
nazarlarini bildirishadi va boshqalar bilan fikr almashadilar.

- Savol-javob metodi
Tarbiyachi o‘quvchidan savollar berish orqali uning bilimini sinovdan
o‘tkazadi. Bu metod o‘quvchining eslab qolish, tahlil qilish va fikrlash
qobiliyatlarini rivojlantiradi.

- Motivatsiya metodlari
Bu metod o‘quvchining faoliyatini rag‘batlantirish, uni yangi bilimlarni
o‘rganishga undashga qaratilgan. Rag‘batlantirish orqali
o‘quvchilarda o‘rganishga bo‘lgan ishtiyoqni oshirish mumkin.

4. Tarbiyaviy faoliyat: Bu jarayonning o'ziga xos
faolligi, shaxsning o'zgarishi va o'zligini shakllantirish
uchun amalga oshiriladigan turli faoliyatlarni
anglatadi.
5. Tarbiyaviy sharoit: Bu, oilaviy, maktab va jamiyat
sharoitlarini, shuningdek, tabiat va madaniyatni
hisobga olishni o'z ichiga oladi.

Tarbiya metodlarining turlari:
- Tushuntirish metodi
Tushuntirish metodi o‘quvchiga ma’lum bir savol yoki masala bo‘yicha
izohlar berish orqali uning bilimini kengaytirish, fikrlash qobiliyatini
rivojlantirishga yordam beradi. Bu metod ko‘proq nazariy bilimlarni
o‘rganishda qo‘llaniladi.

- Namuna ko‘rsatish metodi
O`qituvchi o‘zining h atti-harakatlari yoki ishini misol qilib ko‘rsatadi. Bu
metod orqali o‘quvchilar tarbiyachining yo‘l-yo‘riqlarini o‘zlashtiradilar.
Shaxsiy namuna juda muhim o’rin egallaydi.
- Tajriba metodlari (amaliy metodlar)
Bu metod o‘quvchilarga amaliy mashg‘ulotlar, laboratoriya ishlarini
o‘rganish, o‘tkazish orqali bilim va ko‘nikmalarni oshirishni ta’minlaydi.

Ma’naviyat:
Insonning
ichki
dunyosi va
qadriyatlar
i. A h loq:
To‘g‘ri va
noto‘g‘ri
h atti-
harakatlarn
i ajrata
olish. Bilim:
Insonning
intellektu
al
rivojlanis
hini
ta’minlas
h. Odob:
Shaxsning
jamoada
o‘zini
qanday
tutishi. Tarbiya mohiyatini ifodalovchi asosiy
tushunchalar:

Tarbiya fanining maqsadi
- Tarbiya fanining asosiy maqsadi — komil insonni
shakllantirish, ya’ni axloqiy yetuk, ma’naviy barkamol,
ijtimoiy mas’uliyatli, bilimli va faol shaxsni
tarbiyalashdir.
- Shaxsda ijtimoiy va axloqiy qadriyatlarni
shakllantirish.
- O‘quvchilarda mustaqil fikrlash va jamiyatdagi
mas’uliyatni anglash qobiliyatini rivojlantirish.


Krosswordni
onlayn rejimda
yechish uchun
QR kodni
skaner qiling .

"Tarbiyaning asosiy maqsadi – insonning
aqliy va a h loqiy kamolotiga erishishdir.“
Abu Nasr F o robiy ning fikricha, insonning haqiqiy baxt-saodati
faqat to‘g‘ri tarbiya orqali shakllanadi. Jamiyat taraqqiyoti uchun
bilimli va ma’naviy yetuk insonlarni tarbiyalash zarur.““
— Abu Nasr F o robiy

T 1. Testga kirish uchun
QR kodni skaner qiling
va START tugmasini
bosing.
2 Test boshlangandan
so ng variantlarni ʼ
tanlashingiz bilanoq
javobingiz to g ri yoki
ʼ ʼ
noto g ri ekanligini bilib
ʼ ʼ
olasiz .
3. Test yakunlangandan
so ng natijangiz bilan
ʼ
tanishasiz. Natija 1
0-3
Natija 2
4-7
Natija 3
8-10

5 . Tarbiya jarayonida qattiqqo‘llik va
yumshoqlik o‘rtasida qanday muvozanat
bo‘lishi kerak deb o‘ylaysiz?
6 . Yaxshi tarbiyachi yoki pedagog bo‘lish
uchun eng zarur 3 sifatni sanab bering.
Ushbu sifatlarni o‘zingizda rivojlantirish
uchun nima qilyapsiz?
7. Tabiat yoki atrof-muhit tarbiyaga qanday
ta’sir ko‘rsatadi? Ochiq havoda tarbiyaviy
faoliyatlar o‘tkazishning afzalliklari
nimada?
8. Sizningcha, oilaviy muhit tarbiya
jarayonida qancha ulushni tashkil qiladi?
Maktab va jamiyat bu jarayonda qanday rol
o‘ynaydi?

1. Tarbiya fanining mohiyati ,maqsadi va
vazifalari .
2. Tarbiya metodlarining turlari va ularning
ahamiyati .
3. Tarbiya jarayonining asosiy tarkibiy
qismlari .Reja:

Tarbiya fanining vazifalari
Ma’naviy va axloqiy
tarbiya
O‘quvchilarda ma’naviy
qadriyatlar, halollik, adolat,
va mehr-oqibat kabi
xislatlarni shakllantirish.
Misol: Axloqiy mavzularda
suhbatlar tashkil qilish,
masalan, "Halollik va uning
hayotdagi o‘rni" mavzusida
dars o‘tish. Mehnat tarbiyasi
Mehnatga muhabbat,
mas’uliyatni anglash va o‘z
kuchiga tayanish
ko‘nikmalarini tarbiyalash.
Misol: Maktab bog‘ida
amaliy ishlar yoki qo‘lda
yasaladigan buyumlar
bo‘yicha to‘garaklar tashkil
qilish. Aqliy tarbiya
O‘quvchilarning
intellektual qobiliyatlarini
rivojlantirish va ilm-fanga
qiziqishini oshirish.
Misol: Ilmiy to‘garaklar,
olimpiadalar va qiziqarli
bilim viktorinalarini
o‘tkazish.

1- A maliy mashg`ulot
Umumta lim maktablarida tarbiya ʼ
fanini o qitish metodikasi fanining
ʼ
predmeti, maqsad va vazifalari

Amaliy mashg‘ulot maqsad i —
talabalarga tarbiya fanining asosiy
tushunchalarini amalda qo‘llash,
ularni nazariy bilimlar bilan
mustahkamlash va real hayotdagi
vaziyatlarga nisbatan o‘z fikrlarini
yaratishga yordam berishdir.

- Ijtimoiy faoliyat orqali tarbiya
Bu metod o‘quvchilarni ijtimoiy vazifalarda ishtirok
etishga, jamoaviy ishlarni bajarishga undaydi.
Tarbiya jarayonida o‘quvchilarni jamoa sifatida
ishlashga o‘rgatish muhim.

- O‘z-o‘zini tarbiyalash metodi
Bu metodda o‘quvchi o‘zini-o‘zi nazorat qilish, o‘z
h atti-harakatlari va fikrlarini tahlil qilish orqali o‘z-
o‘zini tarbiyalaydi.

SAVOLLAR:
1. Siz hayotingizda qanday fazilatlarni
rivojlantirishni eng muhim deb bilasiz va
nima uchun?
2. Tarbiya jarayonida siz agar o‘z
oldingizga aniq maqsadlar qo‘ymasangiz
bu o’ylagan natija ngiz ga erishishingizga
qanday ta’sir qiladi?
3. Sizningcha, oilada va maktabda
tarbiyaga eng kuchli ta’sir ko‘rsatadigan
vosita nima? Nima uchun?
4. Kitoblar yoki filmlar qaysi hollarda
inson a h loqini shakllantirishga yordam
beradi? Sizning hayotingizda bunga misol
bormi?

Tarbiya — shaxsda muayyan jismoniy,
ruhiy, a h loqiy, ma naviy sifatlarni ʼ
shakllantirishga qaratilgan amaliy
pedagogik jarayon; insonning jamiyatda
yashashi uchun zarur bo lgan
ʻ
xususiyatlarga ega bo lishini ta minlash
ʻ ʼ
yo lida ko riladigan chora tadbirlar
ʻ ʻ
yig indisi.
ʼ

Презентация

Купить