Xojaning hikoyanavislik mahorati 


MUNDARIJA

KIRISH…………………………………………………………………………….3

I.BOB.XOJANING HIKOYALARIDA MAVZU TANLASH SAN’ATI.

1.1.Xoja hikoyalarining o‘zbek adabiyoti tarixidagi o‘rni va ahamiyati.

1.2.Hikoyanavislikda xalqona uslub va an’anaviy tasvir.

II.BOB.XOJANING BADIIY TASVIR VOSITALARIDAN FOYDALANISH USLUBI

2.1.Hikoyalardagi obrazlilik va ramzlarning tahlili.

2.2.Til boyligi va uslubning hikoyaga ta’siri.

III.BOB.XOJANING HIKOYANAVISLIKDA XARAKTER YARATISH MAHORATI.

3.1.Hikoya qahramonlarining ichki dunyosi va ruhiy kechinmalarining tasviri.

3.2.Xarakter yaratishda xalqona til va an’anaviy unsurlardan foydalanish.

XULOSA……………………………………………………………………..…..33

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR………………………………………..36

KIRISH

Hojaning hikoyanavislik mahorati o‘zbek adabiyotida alohida o‘ringa ega bo‘lib, nafaqat tarixiy va madaniy merosni saqlab qolishda, balki zamonaviy adabiyotning shakllanishida ham muhim rol o‘ynaydi. Uning hikoyalaridagi dolzarblilik, birinchi navbatda, o‘zbek xalqining hayotini, uning urf-odatlari va qadriyatlarini yoritish orqali [1]amalga oshadi. Hojaning hikoyalari ko‘pincha oddiy odamlarning hayotidagi jiddiy vaziyatlarni, ichki kurashlarni va hayotiy tanlovlarni tasvirlashga qaratilgan bo‘lib, ular nafaqat o‘sha davrning real hayotini, balki zamon bilan bog‘liq o‘zgarishlarni ham aks ettiradi.Dolzarblilik Hojaning hikoyalarida odatda xalqning kundalik hayoti va muammolari orqali namoyon bo‘ladi. U o‘z asarlarida insoniy qadriyatlarni, axloqiy qarashlarni, mehnat, muhabbat, do‘stlik va ijtimoiy adolat masalalarini ko‘taradi. Bu masalalar har qanday davrda dolzarb bo‘lib, ular Hojaning hikoyalarida nafaqat vaqt o‘tgani sayin, balki hozirgi kundagi hayot bilan ham bog‘lanadi. Bu asarlar orqali o‘quvchi faqat tarixiy an’analarga emas, balki o‘ziga, jamiyatga va atrofdagi dunyoga qanday qarashni o‘rganadi.Hojaning hikoyalarida dolzarblilikning yana bir jihati, uning xalq tilida so‘zlash tarzining aniq va sodda bo‘lishidir. Hikoyalarining tilidagi ravonlik, ohanglarning tabiiyligi va ifodalarining soddaligi o‘quvchi bilan to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot o‘rnatish imkonini beradi. Hojaning hikoyalari xalqning so‘zlashuv uslubini, milliy til xususiyatlarini o‘zida mujassam etadi. Bu, o‘z navbatida, hikoyaning dolzarbligini oshiradi, chunki xalqona til faqat bir davrning emas, balki butun xalqning o‘ziga xos madaniyati va dunyoqarashini aks ettiradi.Xarakterlar, Hojaning hikoyalarida ko‘tarilgan asosiy mavzulardan biri hisoblanadi. Ularning ichki dunyosini, qaror qabul qilishdagi qiyinchiliklarini tasvirlash, ayniqsa dolzarblikni yuzaga chiqaradi. Hojaning xarakterlari o‘zlarining oddiyligi, tabiiyligi va haqiqatga yaqinligi bilan ajralib turadi. Bu xarakterlar o‘quvchiga o‘zini tanish va hayotdan o‘rin olgan qahramon sifatida ko‘rsatadi. Ular faqat o‘zlarining shaxsiy muammolarini hal qilishga intilibgina qolmay, balki ular o‘z jamiyatlarida yuzaga kelgan katta muammolarni, ijtimoiy adolatni, mehnatni, mas’uliyatni va boshqa masalalarni ko‘tarib chiqadilar. Bunday xususiyatlar hikoyalarning dolzarbligini ta’minlaydi, chunki ular nafaqat o‘sha davr, balki zamonaviy jamiyat uchun ham muhim bo‘lgan masalalarni ko‘taradi.Hojaning hikoyalaridagi dolzarblilik, shuningdek, uning tarixiy konteksti va an’anaviy qadriyatlar bilan bog‘liq. Hojaning asarlari xalqning qadriyatlari, mehnatga bo‘lgan hurmat, oilaga, do‘stlikka va milliy birlikka sodiqlik kabi falsafiy nuqtai nazardan dolzarb bo‘ladi. Bu qadriyatlar o‘zgarmas bo‘lsa-da, ular har bir davrda yangi holat va sharoitlarga moslashadi. Hojaning hikoyalarida, ayniqsa, kishi va uning atrofidagi dunyo o‘rtasidagi o‘zgarishlar, ijtimoiy muammolar va shaxsiy rivojlanish bilan bog‘liq tasvirlar dolzarblikni oshiradi. Bular, zamonaviy jamiyatda ham o‘ta muhim masalalar bo‘lib, ular har bir insonning ichki kurashini, jamiyatga bo‘lgan munosabatini va o‘zgarishlarga bo‘lgan ehtiyojini ko‘rsatadi.

Kurs ishining maqsadi:o‘zbek adabiyotida hikoya qilish san’ati orqali insoniyatning chuqur ichki dunyosini, xalqning tarixi, urf-odatlari va qadriyatlarini tasvirlashdan iborat. Hojaning hikoyalari, o‘zining oddiy va tabiiy so‘zlash uslubi orqali, o‘quvchiga nafaqat voqea va xarakterlar, balki hayotning murakkab va ko‘p qirrali aspektlarini ham taqdim etadi. Uning hikoyanavislik mahorati, asosan, xalqning kundalik hayotini, mehnatini, mas’uliyatini va jamiyatdagi o‘zgarishlarni ko‘rsatishga qaratilgan.

Kurs ishining vazifasi:Hojaning hikoyanavislik mahoratining vazifasi, asosan, xalq hayotining barcha qirralarini, uning ichki dunyosini va ijtimoiy-madaniy qadriyatlarini tasvirlashda namoyon bo‘ladi. Bu vazifa, nafaqat o‘sha davrning voqealarini, balki insoniy his-tuyg‘ularni, shaxsiy qarorlarni va jamiyatdagi muammolarni ko‘rsatish orqali amalga oshiriladi. Hojaning hikoyalaridagi vazifalardan biri — o‘quvchiga o‘sha davrning real hayotini, uning ijtimoiy, iqtisodiy va ruhiy holatini to‘liq yoritishdir.

Kurs ishining tarkibiy tuzilmasi:Ushbu kurs ishi 3 ta bob,6ta reja,xulosa va foydalanilgan adabiyotlardan iborat.

I.BOB.XOJANING HIKOYALARIDA MAVZU TANLASH SAN’ATI.

1.1.Xoja hikoyalarining o‘zbek adabiyoti tarixidagi o‘rni va ahamiyati.

[1] Mirziyoyev Sh. “Qadimiy yozma manbalarni saqlash, tadqiq va tar’g‘ib qilish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risidagi Qarori.-T., 2021-yil, 24 –may.