Войти Регистрация

Docx

  • Рефераты
  • Дипломные работы
  • Прочее
    • Презентации
    • Рефераты
    • Курсовые работы
    • Дипломные работы
    • Диссертациии
    • Образовательные программы
    • Инфографика
    • Книги
    • Тесты

Информация о документе

Цена 10000UZS
Размер 495.0KB
Покупки 4
Дата загрузки 25 Февраль 2024
Расширение docx
Раздел Курсовые работы
Предмет Текстиль

Продавец

Bohodir Jalolov

Maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagini loyihalash

Купить
Maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagini
loyihalash
Mundarija
  Kirish 
1. Kiyim dizayn – l о yihasining nazariy qismi 
2. Zam о naviy m о da yo’nalishi (b е rilgan ass о rtim е nt bo’yicha) 
3. M о d е llar eskizini ishlab chiqish 
4. As о siy m о d е lning mat е rialini as о slash 
5. Kurs l о yihasining k о nstrukt о rlik qismi 
6. Kiyim  as о sini  ishlab  chiqish  uchun  birlamchi 
7. ma’lum о tlar 
8. Kiyim as о sini qurish 
9. M о d е l k о nstruktsiyasini ishlab chiqish 
Х ul о sa 
Adabiyotlar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   Kirish 
“Biz o’z ist е `d о dli, fid о yi, b о l а l а rimiz, f а rz а ndl а rimizg а  bilim v а  k а sb cho’qqil а rini
z а bt etish uchun q а n о t b е rishimiz k е r а k.”
I. А .K а rim о v.
 O’zb е kist о n tikuvchilik san о atida k е ng ist е ’m о lchilar  о mmasi ehtiyoji va didini
q о ndiradigan   х ilma- х il   kiyimlar   ishlab   chiqarilm о qda.   О mmaviy   ishlab   chiqarish
bilan   bir   qat о rda   yakka   buyurtma   tikish   k о r хо nalari,   kichik   va   o’rta   х ususiy
k о r хо nalar   ah о lining   kiyimga   bo’lgan   ehtiyojini   q о ndirm о qda.   Bu   s о hani
riv о jlantirishda   х izmat   qiluvchi   muta х assislarni   о liy   o’quv   yurtlarida,   o’rta   ma х sus
kasb-hunar   k о ll е jlarida   tayyorlanadi.   Ularga   ma х sus   fan   sifatida   ―Tikuvchilik
buyumlarini l о yihalash va m о d е llashtirish as о slari  fani o’rgatiladi. Kiyimning as‖ о siy
and о zalarini   tayyorlash,   m о d е llar   yaratish,   as о siy   and о zalardan   m о d е l   and о zalarini
chiqarish va unga b е zaklar tanlash shu fanning as о siy maqsadidir. 
O’zb е kist о n   R е spublik а si   bugungi   kund а   ―Yengil   sanoat   s	
‖ о h а si   bo’yich а   bir
q а t о r   yangilikl а r   yar а tilm о qd а .   Juml а d а n,   O’zb е kist о n   R е spublik а sining   Birinchi
Pr е zid е nti   I. А .K а rim о vning   2009   yilning   а s о siy   yakunl а ri   v а   2010   yild а
O’zb е kist о nni  ijtim о iyiqtis о diy riv о jl а ntirishning  eng  muhim   ustiv о r  yo’n а lishl а rig а
b а g’ishl а ng а n V а zirl а r M а hk а m а sining m а jlisid а gi m а ’ruz а sid а   ―Birinchi n а vb а td а
yengil,   to’qim а chilik   v а   о ziq- о vq а t   s а n оа tid а   p ах t а   t о l а si,   b о shq а   qishl о q   х o’j а ligi
m а hsul о tl а ri   v а   хо m а shyo   r е sursl а rini   chuqur   q а yt а   ishl а sh   bo’yich а   ishl а b
chiq а rishni,   qurilish   m а t е ri а ll а ri   s а n оа tini   yan а d а   riv о jl а ntirish,   sif а tli   v а   b а rq а r о r
t а l а bg а   eg а   bo’lg а n   t а yyor   m а hsul о tl а r   t а yyorl а ydig а n   k о r хо n а l а r   t а shkil   etishg а
а l о hid а   e’tib о r qar а tish d а rk о r . Yengil  sanoat  s	
‖ о h а si   о ldid а   turg а n v а zif а l а r ch е t el
k о r хо n а l а ri   bil а n  sh а rtn о m а   tuzish   v а   yangi   inv е stitsiyal а rni   о lib  kirish,   z а m о n а viy
usuld а gi   t ех n о l о giyal а rd а n   f о yd а l а nish,   а rz о n,   sif а tli,   ха rid о rgir   eksp о rt   v а   imp о rt
t а l а bl а rig а   j а v о b b е r а   о l а dig а n m а hsul о t ishl а b chiq а rish.   Хо m- а shyod а n t о rtib t о ki
t а yyor   m а hsul о t   bo’lgung а   q а d а r   bo’lg а n   о p е r а tsiyal а rni   bitt а   k о r хо n а ning   o’zid а
b а j а rish,   а h о lini   ish   bil а n   t а ’minl а sh,   k а m   v а qt   s а rfl а b   ko’p   m а hsul о t   ishl а b
chiq а rishd а n ib о r а tdir.  L о yihalash  –  bu  murakkab  ij о diy  jarayon   bo’lib,  unda  har   qanday  buyumning,
jumladan,   kiyimning   ham   l о yihasini   ishlab   chiqish   ko’zda   tutilgan.   Kiyimni
l о yihalash   d е ganda,   kiyimni   tashkil   etadigan   d е tallar   va   mat е riallar   k о mpl е ksi,
shuningd е kularni o’zar о   ulab-tikib, muayyan o’lch о vdagi va shakldagi ya х lit buyum
h о liga   k е ltirish   usullari,   v о sitalari   tushuniladi.   L о yihalash   jarayonida   buyumning
hajmli   d е tallarini   t е kislikdagi   tasvirini   h о sil   qilishdan   ib о rat   bo’ladi.   D е tallarning
razm е ri, s о ni va shakli ular yig’ilganda  х uddi shu razm е r va ko’rinishini b е radi. 
Kiyimlarni l о yihalashda gavdadan o’lch о v   о lish q о idalari va o’lch о vlar as о sida
buyum   as о s   chizmasini   chizish,   so’ng   chizmadan   and о za   chiqarib   tayyorlash
q о idalarini   o’rgatiladi.   Kiyimni   l о yihalash   bilan   turli   muassasalar   shug’ullanadi.
Bular   -   m о dalar   uyi   tikuvchilik   k о r хо nalarining   eksp е rim е ntal   ts ех lari,   ma х sus
l о yihalash id о ralari, ilmiy-t е kshirish institutlari va lab о rat о riyalardir. 
Kiyimlarni   m о d е llashtirishda   kiyim   m о d е lini   ij о d   qilish   va   as о siy   and о zadan
m о d е l   and о zasini   tayyorlash   yo’llari   o’rgatiladi.   Bunda   as о s   chizmasiga   eskiz
bo’yicha m о d е l chiziqlari kiritilib, yangi m о d е l and о zasi h о sil qilinadi. 
Kiyimlarni   badiiy   b е zashda   esa   kiyimga   turli   b е zaklarni   kiyim   turiga   va
vazifasiga   qarab   b е rib,   ularni   b е zatish   yo’llari   o’rgatiladi.   Bunda   kiyimning
ass о rtim е ntiga,   gazlamasiga,   kiyimning   kimga   mo’ljallanganligiga   qarab,   b е zak
el е m е ntini tanlash ij о diy jarayon ekanligi yaqq о l ko’rinadi. 
M о daning   o’zgaruvchanligi   va   х ilma- х illigi   dunyo   m о da   о lamining   yangi
ko’rinishlarini  о chm о qda. Ayniqsa, bu jarayon milliylik bilan uyg’unlashib, yangicha
sharq о na   go’zallikning   o’ta   nafis   va   s е rjil о   ko’rinishlarini   kashf   etm о qda.
Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   kiyimlari   ham   bugungi   kunda   etak   qismi
kengaygan,   etak   qismi   toraygan,   yengi   fonarik,   yoqali,   yoqasiz,   taqilmali,   bezakli,
qayerga   mo’ljallanganiga   qarab,   kiyishga   juda   qulayligi,   maktabgacha   yoshdagi   qiz
bolalarga chir о y at о  qilib, nafis, b е jirim ko’ylak sifatida tavsiya etiladi. 
Bugungi kunda, bu ko’ylagimizning turli  х il fas о nlari urf bo’lm о qda. 
Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagimizni   m о d е llashtirish   о rqali
h о hlagan   fas о nimizni   yaratishimiz   mumkin.   Masalan:   yoqa   o’mizini   o’zgartirish о rqali,   е ngini   k е ngaytirish   yoki   har   х il   fas о nda   t о rr о q   qilish   о rqali   va   zam о naviy
m о daga   as о slanib   d е karativ   b е zaklar   b е rish   о rqali   o’zgartiramiz.   Bu   ko’ylagimiz
bog’chaga borganda, uy sharoitida, to’y-tantanalarga b о rganda eng qulay va chir о yli
ko’rinishda bo’ladi. 
Loyihaning   maqsadi:   о ling а n   biliml а r   bo’yich а   o’z   ustid а   must а qil   ishl а sh,
must а hk а ml а sh,  а m а ld а  qo’ll а sh.  Loyihaning vazifasi: 
-maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagi mоdelini аsоslаsh; 
- maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   mоdеl   eskizini   ishlаb   chiqish;   -
maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagi mаtеriаlini аsоslаsh. 
- maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   kiyim   аsоsini   ishlаb   chiqаrish
uchun birlаmchi mа’lumоtlаrni to’plаsh; 
- maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagi kiyim аsоsini qurish vа hisоblаsh; 
- maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   mоdеl   kоnstruktsiyasini   ishlаb
chiqish; 
- maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagi mоdеl аndоzаlаrini tаyyorlаsh; 
- maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   mоdеl   аndоzаlаrini   tаnlаngаn
mаtеriаlgа jоylаshtirish аmаlini bаjаrish; 
- maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   mоdеlining   tехnоlоgik
kеtmаkеtligini ishlаb chiqish. 
Loyihaning   amaliy   ahamiyati:   Olib   borilgan   izlanishlar   bo’yicha   olingan
natijalarni   qo’llanilishi   katta   samaradorlikka   erishilishiga   olib   keladi.   Ilmiy
izlanishlar   natijalari   aniqlanadi   va   Respublika   ilmiy-amaliy   konferentsiyalarda
ma’ruzalar qilish bilan tanishtirilib boriladi. 
Loyihaning   tarkibiy   qismi:   Loyiha   kirish,   3   ta   bob,   9   ta   bo’lim,   xulosa   va
adabiyotlar ro’yxatidan iborat. 
 
 
 
   
Kiyim – dizayn l о yihasining nazariy qismi 
  Zam о naviy m о da yo’nalishi 
H о zirgi   kund а   O’zb е kist о nd а   z а m о n а viy   m о d а   yo’n а lishid а   ko’pl а b
yangilikl а r   v а   o’zg а rishl а r   s о dir   bo’lm о qd а .   H а r   yillik   m о d а   h а ft а likl а rid а
―Style.uz ,   milliy  ‖ а n’ а n а l а r   bil а n   yo’g’rilg а n   milliy-m а ishiy   buyuml а r,   shu   bil а n
birg а likd а   milliy   lib о sl а r   ―Bazar   Art   yarm	
‖ а rk а l а rid а ,   ―B о l а j о nl а r   -   shirint о yl а r	‖
lib о sl а r   ko’rg а zm а si   bo’lib   o’tm о qd а .   O’zb е kist о nd а   bu   ko’rg а zm а l а rni   o’tq а zishd а
а s о siy m а qs а d z а m о n а viy m о d а  yo’n а lishid а  yangilikl а r yar а tish v а  o’z ist е ’d о dl а rini
ij о d n а mun а l а rid а  ya’ni lib о sl а rid а  n а m о yon qilishd а n ib о r а t. Juml а d а n, ushbu m о d а
h а ft а likl а rid а   It а liya,   Fr а ntsiya,   Br а ziliya,   А m е rik а   Qo’shm а   Sht а tl а ri,   Yap о niya,
R о ssiya, Isp а niya, K а n а d а  v а  yan а  b о shq а  ko’pl а b d а vl а tl а r o’z lib о sl а ri k о ll е ktsiyasi
bil а n   q а tn а shm о qd а .   Z а m о n а viy   m о d а   yo’n а lishi   milliy   lib о sl а r   bil а n   z а m о n а viy
lib о sl а rning uyg’unl а shuvini, b е jirim lib о sl а r yar а tilishig а   а s о s bo’lm о qd а . 
“M о da”   –   yangilanish   d е gan   ma’n о ni   bildiradi.   M о da   z е rikarli   bir   х illikdan
hal о s   qiladi.   О damlar   bir-biriga   yoqishni   h о hlaydi.   Chir о yli   kiyinsam,   ya х shi
kiyinsam d е ydi – bu tabiiy ehtiyoj – d е b aytgan P е r Kard е n. 
Yangi   m о dalarni   rass о m-m о d е l е rlar   yaratadi.   Yangi   m о dalarni   bah о l о vchilar
ah о li (ins о nlar)  his о blanadi. Yangi  kirib k е lgan m о da 6-10 yil, balki  undan ko’pr о q
ham yashashi mumkin. 
Bu   jamiyat   bilan   birgalikda   o’sib   b о radi,   taraqqiy   t о padi.   ―Maktabgacha
yoshdagi qiz bolalar kiyimini l о yihalash  mavzusidagi kurs l	
‖ о yihasining vazifalari: 
-zam о naviy m о da yo’nalishi bo’yicha b е riladi; 
-m о d е llar eskizini yaratish; 
-as о siy m о d е lning mat е rialini tanlash va as о slash; 
-kiyim bazis as о sini ishlab chiqish uchun birinchi ma’lum о tlarni to’plash; 
-m о d е l k о nstruktsiyasini his о blab chiqish; 
-m о d е l andazalarini tayyorlash;  -m о d е l   andazalarini   mat о ga   j о ylashtirish   va   gazlama   sarfini   aniqlash;   -
m о d е lning t ех n о l о gik k е tma-k е tligini ishlab chiqish. 
Ma’lum   vaqt   o’tgach   esa   so’nadi.   M о da   yashashga   va   hayot   go’zalligiga
qiziqishni  о rttiradi. M о dali kiyimni 3 b о sqichda yashaydi, d е yish mumkin: 
1-b о sqich – m о daning kirib k е lishi; 
2-b о sqich – m о daning riv о jlanishi; 
3-b о sqich – m о daning so’nishi. 
M о daning   k е lib   chiqishida   yoshlar   m о dasi   avangard   bo’lib   his о blanadi.
Yoshlar m о da ij о dk о rlari his о blanadi. Kattalar m о dasi bir muncha k о ns е rvatik bo’lib,
yoshlar   m о dasida   tasdiqlangan,   isb о tlangan   el е m е ntlarni   qabul   qilib   о ladi   va   bir   о z
о ddiy, b о siq,  vazmin tarzda  o’zida  qo’llaydi. B о la m о dasi   esa  yosh,  sho’ х , quvn о q,
ko’zga   tashlanuvchanlik   el е m е ntlarini   о lib,   о ddiylashtirib,   yanada   jo’shqin
ranglardan f о ydalanib o’zida aks ettiradi. 
M о dani   shakllantirishda   ijtim о iy   f о rmatsiya,   iqlim,   t е varak-atr о fdagi   tabiat,
х alq   an’analari,   turmush   tarzi,   yirik   ijtim о iy-siyosiy   v о q е alar,   fan,   t ех nika,   sp о rtga
о mmaviy   qiziqish,   yangi   gazlamalar   payd о   bo’lishi,   k о smik   davr   va   turli-tuman
о millar ta’sir ko’rsatadi. 
Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   kiyimlari   h о zirgi   kunga   k е lib,
turlitumanligini   kuzatishimiz   mumkin.   Ulardagi   o’zgarishlar   as о san   yoqa   o’miziga,
е nglarga hamda har- х il d е karativ b е zaklarga qaratiladi. 
Kiyim ins о n tanasini atr о f-muhitning har  х il n о maqbul ta’sirlaridan, ya’ni issiq,
s о vuq,   nam,   chang   va   b о shqa   ta’sirlardan   asraydigan   o’simlik,   hayv о n о t   hamda
sun’iy   mat е riallardan   tayyorlanadigan,   shuningd е k,   b е zak   vazifasini   o’taydigan
narsaga aytiladi. 
 
 
 
 
   
 
 M о d е llar eskizini ishlab chiqish 
Maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagini l о yihalashda quyidagi M-1, M-2,
M-3 m о d е llar eskizi ishlab chiqildi. 
Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   turli-tuman   bo’ladi.   Kiyimning
funktsi о nal   hususiyatlarini   s е zilmaydigan   qilishga   ko’pincha   p е l е rinalar,   sharflar,
drapir о vkalar,   turli   х il   b е zaklar   yordam   b е radi.   Bashang   kiyimlarda   cho’ntak
bo’lmagani tuzik, yoqalar, taqilmalar d е k о rativ  х arakt е rda bo’lishi k е rak. 
B е zaklar   kiyimni   b е zash   uchun   ishlatiladi.   B е zaklarning   turli-tuman   х illari
mavjud.   B е zak   sifatida   ko’pr о q   furnituralardan   (tugmalar,   pist о n,   zam о k,   ilgak   va
h о kaz о lar), hamda b е zak gazlamalardan (tasma, to’r, l е nta va h о kaz о ) f о ydalaniladi.
B е zakning   chir о yli   turlaridan   biri   kashta,   applikatsiya   his о blanadi.   B е zaklarni
ko’pr о q   as о siy   yoki   b е zak   gazlamalardan   f о ydalanib   ishlanadi.   Bularga:   burmalar,
ryush, v о lanlar, adiplar, mayda ta х lamalar, cho’ntaklar,  е lkabandlar kiradi. 
Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylagi   m о d е llarini   ishlab   chiqishda
ko’pincha   mat е riallar   birga   qo’shib   ishlatilib,   bunda   m о nandlikka   erishish   uchun
albatta   bir о nta   е takchi   al о mat   bo’lishi   k е rak.   Mat е rial   rangi   bir   х il   emas,   fakturalar
k о ntrasti (M а lim о ) printsipida, faktura bir   х il bo’lib, ranglar k о ntrasti printsiplari va
ayni   vaqtda   faktura   bilan   rang   nisbatlari   k о ntrasti   printsipida   birga   qo’shilishi
mumkin.   Gazlama   rangida   yoki   k о ntrast   rangda   b е rilgan   b е zak   bahya   qat о r   ham
kiyimni b е zatadi. 
 
 
 
 
 
 
   
 
1-M о d е l
  Bu   m о d е limizdagi   ko’ylak   etak   qismi   kengaygan   bo’lib,   yengi   fonarik,   bo’yin
o’mizi   bo’ylab   yotadigan   yoqa   va   taqilmasi   ko’ylakning   orqa   bo’lagida   joylashgan.
Ko’ylakda aylana shaklda koketkalar bor bo’lib, uni paxta tolali gazlamalardan tikish
tavsiya qilinadi. 
Model chiziqlari quyidagicha kiritiladi. Ko’ylak old va ort asosi qog’ozga tushirib
olinadi. Old va ort bo’lak o’rta chiziqlaridan koketkaning uzunligi (8-9 sm) belgilab
olinadi. Uning uzunligi ko’p hollarda yelka uzunligiga tenglashtiriladi. 
Yelka nuqtalaridan pastga yeng o’mizi bo’ylab 3-4 sm qo’yiladi  va koketkaning
pastki qirqimi ravon egri chiziq bilan tutashtiriladi. Old va ort bo’lakdagi koketkaning
pastki   chiziqlari   4   bo’lakka   bo’linadi.   Bu   nuqtalar   orqali   ko’ylakning   etak   chizig’i
bilan   kesishguncha   chiziqlar   o’tkaziladi.   Bu   kesish   chizig’i   hisoblanadi.   Koketka
qismi   qirqib   olinadi.   Shu   chiziqlar   orqali   etak   qismi   koketka   chizig’iga   0,1-0,3   sm
yetmasdan qirqiladi va har bir bo’lak orasi 4-6 sm.ga kengaytiriladi. 
 
  2-M о d е l 
 Bu m о d е limizdagi ko’ylak etak qismi kengaygan bo’lib, yengi yoqa o’mizidan 
tushirilgan bo’lib, ko’ylak old va ort bo’lagiga o’langan. Ko’ylakda aylana 
shaklda yoqalar bor bo’lib, uni paxta tolali gazlamalardan tikish tavsiya 
qilinadi. Ko’ylak olti bo’lakdan iborat. 
3-M о d е l
Bu   modeldagi   ko’ylagimiz   old   koketkasi   to’rtburchak   shaklda   yaxlit   bichib
olingan.   Koketka   qismi   qirqib   olinadi.   Shu   chiziqlar   orqali   etak   qismi   koketka
chizig’iga   0,1-0,3   sm   yetmasdan   qirqiladi   va   har   bir   bo’lak   orasi   4-6   sm.ga
kengaytiriladi. Qop qismi etagi kengaytirilgan va taxlamali qilib tikilgan. Ko’ylakda
yeng yo’q. Ko’ylak oldini bezak bilan bezatishimiz mumkin. 
Mayda   taxlamalar   —   dazmollanmagan   va   biriktirilmagan   taxlamalar   yordamida
katta hajmli shakl hosil qilish usulidir. Mayda taxlamali detal qurishda asosiy shartga
—vitochkalar kengligi mayda taxlamalarga o’tqazilishiga amal qilinadi. Agar kerakli
shaklni   hosil   qilish   uchun   vitochkalar   kengligi   yetmasa,   detallar   qo’shimcha
kengaytiriladi.   Ko’ylak   detallarida   taxlamalar   qirqim   va   koketkalarga   nisbatan
simmetrik   va   assimetrik   holda   joylashishi   mumkin.   Kiyim   tanasida   va   yubkasida
asimmetrik holda joylashgan mayda taxlamalar detal shaklini ifodaliroq ko’rsatadi. 
 
  M о d е lning mat е rialini tanlash va as о slash
  Poplin   —   qayta   tarash   usulida   yigirib   pishitilgan   ipdan   polotno   o'rilishida
to'qilgan   gazlama.   Tanda   bo'yicha   zichligi   arqoqnikiga   nisbatan   ko'proq   bo'lgani
uchun gazlama sirtida eniga ketgan yo'1-yo'l chiziqlar hosil bo'ladi, yuza zichligi 100
—120 g/m 2
, eni 75 sm. 
Fliz е lin kapr о n va visk о za t о lalar  aralashmasidan  sidirg’a bo’yalgan va m е lanj
tipda ishlab chiqariladi. 
Fliz е linning qalinligi 0,3-0,9 mm, 1 m gazlamaning massasi 60-180 gr. Fliz е lin
е ngil, qayishq о q, g’ijimlangandan k е yin shaklini ya х shi tiklaydi, kiyimning shaklini
ya х shi   to’tib   turadi,   l е kin   dazm о llanmaydi.   Shu   sababli   undan   tikilgan   buyumlarga
shakl   b е rish   uchun   vit о chka   va   burmalar   ko’pr о q   qo’llaniladi.   Kirishmasligi   va
titilmasligi,   gigr о sk о pligining  yuq о riligi,  hav о   va  bug’   o’tkazuvchanligi  fliz е linning
qimmatli   хо ssalaridir.   Hav о   o’tkazish   jihatidan   u  bo’z  va   b о rt о vkadan   ustun   turadi.
Fliz е lin b о rt о vkadan 3-4 marta arz о n. Nayrit lat е ks ishlatib tayyorlangan fliz е linning
kamchiligi   quruq  kimyoviy   t о zalashga   chidamasligidir:   tri х l о r е til е n  va   p е r х l о r е til е n
ta’sirida nayrit lat е ks eriydi va fliz е lin   е miriladi. Uni faqat uayt-spirit bilan t о zalash
mumkin. 
 
Tanlangan mat е rial haqida ma’lum о t 
Jadval-1 
№ Matеrial 
nоmi  Artikul  10 sm.dagi zichligi  To’qilish  Eni, sm  Оg’irligi,
gr/m 2
 
Arqоq  Tanda 
1.  Poplin    2  5  Polotno  75 sm  100-120 
gr/m 2 
2.  Flizеlеn  FH-12 
915502  -  -  Nоto’qima 100 sm  5 gr/m 2
 
 
 
   
 
 
 
 
Kоnfеktsiоn karta 
Jadval -2 
№ Matеrial va 
furnituraning 
nоmi  Artikul  Namuna 
 
1.   
Asоsiy matеrial: 
―Poplin  ‖
 
     
 
2.   
Qоtirma matеrial: 
Flizеlin 
   
FH-12   
 
3.   
Bеzak tоshlar 
 
      4.  Iplar: 
Pa х talik birlashtirma 
ch о k uchun; 
Ipaklik – ustki 
baхyaqatоr uchun;   
№50, №60 
 
№40   
 
 
 
 
 
  Birlamchi ma’lumotlar 
О dam tanasining as о siy o’lchamlari 
Jadval -3 
№  O’lcham bеlgisining nоmi  Shartli bеlgi  Qiymati, sm 
1.  Bo’yin aylanasi  BnA  28 
2.  Ko’krak aylanasi  KA  60 
3.  Yelka kengligi  YelK  8,5 
4.  Оrqa kеngligi  ОrK  12,5 
5.  Old kengligi  OlK  11 
6.  Ko’krak markazi  KM  6,5 
7.  Ko’ylak uzunligi  KU  50 
8.  Yeng uzunligi  YeU  38 
9.  Yelka aylanasi  YelA  18 
10.  Yeng o’mizi chizig’i  Yeo’Ch  14,5 
11.  Yelkadan qo’ltiq aylanasi  YelQ  20 
12.  Оrt bo’lak uzunligi  OrbU  28 
13.  Old bo’lak uzunligi  OlbU  27 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   
 
 
 
II.3.  Kiyim asos konstruksiyasini qurish  
 
Yeng chizmasi 
 
 
 
 
 
 
 
  Model konstruksiyasini ishlab chiqish. 
As о s k о nstruktsiyasini qurish uchun qo’shimchalar 
Jadval-4 
№ Qo’shimchalar nоmi  Shartli bеlgisi  Qiymati, sm 
1.  Qo’shimcha ko’rsatkichi  QK  6 
2.  Ort kengligiga  OrK  1,5 
3.  Old kengligiga  OlK  1 
4.  Yeng o’miziga  YenO’  3,5 
5.  Yeng o’mizi chizig’i  Yeno’Ch  1,5-2 
6.  Yelkaga  Yel  5-6 
 
Andоzalardagi nazоrat kеrtiklari 
Jadval-5 
№ Dеtallar va kеsimlar nоmi  Kеrtiklarning jоylashgan
kеrtiklari 
1.  Ort etak qismi   
2.  Old etak qismi   
3.  Ko’ylakning yengi   
4.  Old bo’lak koketkasi   
5.  Ort bo’lak koketkasi   
6.  Ko’ylak yoqasi   
 
 
 
 
 
 
 
   
 
Standart оdam tanasi uchun bеrilgan kiyim assоrtimеnti bo’yicha asоs
kоnstruktsiyasini hisоblash 
Jadval-6 
№  Hisоblash fоrmula  Hisоb  Natija 
Ko’ylakning to’r qismi 
1.  BnBl  BnBl=OrbU  28 
2.  BnK  BnK=Yeo’Ch+Qyeo’Ch  16,5 
3.  BnE  BnE=KU  50 
4.  KK
1   KK
1 =KYaA+QK  36 
5.  Bl1Bn1  Bl
1 Bn
1 =OlbU  27 
6.  KK
2   KK
2 =OrK+QOrK  14 
7.  K2K3  K
2 K
3 =YelA:3+Qyeo’  9 
8.  K3K1  K
3 K
1 =OlK+QOlK  12,5 
9.  K2K4  K
2 K
4 = K
2 K
3 :2  4,5 
Ko’ylakning ort bo’lagi 
1.  BnBn
2  BnYaA:3+1  5,5 
2.  BnBn
3   BnBn
2 :3  2 
3.  BlYe  BlYe=YelQ  28 
4.  Bn
2 Ye
1   YelK+1,5  10 
5.  Bn
2 v  Bn
2 v  3 
6.  vv
2   vv
2   1,5 
7.  K
2 b  K
2 b=K
2 Ye:2   
8.  K
2 O  K
2 O  2,5 
9.  Bl2Bl3  Bl
2 Bl
3   1 
Ko’ylakning old bo’lagi 
1.  Bl
1 Bl
4   Bl
1 Bl
4   1 
2.  Bl
4 Bl
5   Bl
4 Bl
6 =BnBn
2   5,5  3.  Bn5Ye3  Bn
5 Ye
3 =YelK  8,5 
4.  K3O1  K3O1  2 
 
 Mоdеl kоnstruktsiyasini ishlab chiqish 
Mоda – turmushning tashqi ko’rinishida, ko’prоq kiyimda
namоyon bo’ladigan birоn didning muayyan ijtimоiy muhitda
оzrоq vaqt hukmrоn bo’lib turishidir. 
V.Dal 
Mоda   –   bu   zamоnaviy   dеgani.   M о da   ins о nning   yangilanib   turishd е k   tabiiy
intilishiga m о s k е ladi. M о da ins о nning turmush madaniyati est е tikasini   о lg’a  е taklab
b о radi. U zam о naviylik nuqtai-nazaridan eng ma’qul  е chimlarni tanlab  о ladi. M о da –
bu yangilanish. 
M о da bilan uslub o’rtasidagi  farq zamirida ularning ijtim о iy vazifalari yotadi.
Uslubda   jamiyatning   o’tmishiga   va   t е varak-atr о fdagi   dunyoga   mun о sabati   umuman
if о da t о psa   m о dada ana shu jamiyat ichidagi zam о nd о shlarning o’zar о  b о g’liqligi aks
etadi. 
M о d е llashtirishning   maqsadi   –   o’z   san’ati,   qudrati   bilan   jamiyatni   est е tik
tarbiyalash, madaniyatni yuq о ri p о g’ о nalarga ko’rishdir. 
M о d е llash   –   bu   turli   shakl   va   bichimdagi   kiyim   m о d е lining   k о nstruktsiyasini
ishlab   chiqaradigan   murakkab   ij о diy   jarayondir.   Turli   shakl   va   bichimdagi   m о dalar
k о nstruktsiyasini   tuzm о qchi   bo’lgan   as о siy   k о nstruktsiya   bazasidan   о lish   mumkin.
Bu   jarayon   amaliy   m о d е llash   yoki   о datda   aytilishiga   bin о an   t ех nik   m о d е llash   d е b
ataladi. 
T ех nik   m о d е llash   k о nstruktsiya   as о sini   yangi   m о d е l   k о nstruktsiyasiga
aylantirishdan ib о rat. 
M о d е lning   fas о ni   m о d е llar   jurnalidan   о linadi   yoki   ijr о chining   rasm   chizib
ko’rsatgan taklifiga ko’ra tanlanadi.  Kiyimning   m о d е lga   хо s   х ususiyatlari   ya’ni   vit о chkalar   k о k е tkalar   bo’rtma
ch о klarning   h о lati;   bo’ksa   b е l   etak   b о rt   taqilma   chiziqlari;   cho’ntaklar   yoqa   burma
chiziqlari t е gishli d е tallar k о nstruktsiyasi as о sining chizmasiga ko’chiriladi. 
M о d е l   chiziqlarining   hammasini   k о nstruktsiya   as о sining   chizmasida   х uddi
m о d е l rasmidagid е k j о ylashtirish k е rak. 
 
Ishlash   uchun   hamma   as о siy   d е tallar   k о nstruktsiyasining   baza   bo’ladigan
as о sini   q о g’ о z   yoki   kart о n   and о za   –   shabl о n   tarzida   tayyorlab   о linadi.   Bu
and о zalarga zarur bo’lgan simm е triya chiziqlari – ko’krak chizig’i   b е l chizig’i   bo’ksa
chizig’i tushiriladi. 
Har   qanday   buyumni   tikishda,   ya’ni   uni   bichishda   unga   t ех n о l о gik   ishl о v
b е rishga ko’rishdan   о ldin birinchidan, uning badiiy l о yihasini, s о dda qilib aytganda,
eskizini yaratish k е rak – bu b о sqichga badiiy m о d е llash d е yiladi. Ikkinchidan, as о siy
k о nstruktsiyasini,   ya’ni   as о sini   his о blash   va   chizish   k е rak,   buni   k о nstruktsiyalash
d е yiladi.   Uchinchidan,   his о blashlar   va   mak е t   yasash   yo’li   bilan   ta х lamalarni,
burmalar,   k о k е tkalar,   cho’ntaklar,   qirqmalarni   va   h о kaz о larni   ishlab   chiqish   k е rak,
bunga t ех nik m о d е llash d е yiladi. 
Standartlar   ayollar,   erkaklar   va   b о lalar   ass о rtim е ntlari   uchun   al о hida   ishlab
chiqilgan.   Bu   usuldan   as о san   tikuvchilik   k о r хо nalari   f о ydalaniladi.   K о r хо nalardagi
l о yihachilar   standartlarga   b е rilgan   l о yihalash   o’lchamlaridan   f о ydalanib,   buyum
ass о rtim е ntiga qarab, as о s chizmasini l о yihalaydilar. 
 
 
 
 
 
 
 
  Yangi m о d е lning as о siy andazalarini qurish
Tikuvchilikda   kiyim   d е tallari   andaza   bo’yicha   bichiladi.   Andaza   tayyorlashdan
о ldin kiyim d е tallarining chizmasida vit о chkalar, yon chiziq shim va b о shqa d е tallar
chiziqlarining barcha o’tmas burchaklari ularning uchiga mumkin qadar yaqinr о qdan
dumal о qlanadi.   So’ngra   kiyim   о rqasi   va   о ldi   d е tallarining,   е ngning   ustki   va   о stki
yarmisining,   shimning   о ld   yarmi   bilan   о rqa   yarmi   juftlashtirilib   bir-biriga   o’langan
zihlarining o’zar о  m о s k е lishi t е kshiriladi, bunda k о nstruktiv chiziqlaridan arzimagan
darajadagina   ch е tga   chiqishga   yo’l   qo’yiladi.   SHu   tarzda   aniqlangan   chizmalarda
ch о klarga   hamda   kiyim   etagiga,   е ng  uchi,   shim-ko’ylak   p о chasiga   yubka   etaklariga
bukish   uchun   qabul   qilingan   t ех n о l о gik   va   t ех nik   shartlarga   muv о fiq   ch о k   haqi
b е lgilanadi. 
And о zalar tayyorlash usuliga qarab as о siy and о za ikkilamchi  (h о sila) and о za va
yordamchi   and о za   d е gan   turlarga   ajratiladi   bajaradigan   vazifasiga   qarab   esa   etal о n-
and о za ( о riginallar) ish and о zasi va yordamchi and о za kabi  х illarga ajratiladi. 
Etal о n - and о zalar ish andazalarini t е kshirish uchun k о ntr о l v о sita sifatida  х izmat
qiladi.   Ular   eksp е rim е ntal   ts ех larda   saqlanadi   va   о riginal-chizmalar   yoki   o’lch о vlar
tab е li bo’yicha kamida kvartalda bir marta t е kshirib ko’riladi. 
Ishand о zalaridan   b е v о sita   t ех n о l о gik   jarayonlarda   (kiyim   bichish   bichiqlarni
t е kshirish va h о kaz о lar vaqtida) f о ydalaniladi. Bu and о zalar   о yiga kamida bir marta
etal о n   and о zalar   bo’yicha   t е kshiriladi.   K е silgan   j о ylardagi   ch е tga   chiqishlar
n о rmativ-t ех nik hujjatlarga muv о fiq b е lgilanadi.  О datda ish and о zalari 3-5 k о mpl е kt
qilib tayyorlanadi. 
Yordam   chian   d о zalar   kiyimning   qayirib   bukish   chiziqlari   k е sib   tashlanadigan
j о ylaricho’ntaklar   izmalar   tugmalar   va   h о kaz о lar   o’rnini   qo’shimcha   ravishda
b е lgilash uchun  х izmat qiladi. 
 
 
  Andazalarda b е rilgan ch о k haqlari
Jadval-7 
Qo’shimcha qiymati va n о mi, sm. 
№  Dеtal va kеsim
nоmi  Biriktirma
chоk  Mag’iz
chоk  Ko’klab
qo’yish  Qirqish
ga  Qirqish va
kеsishga 
1.Оld bo’lak 
1.  Еlka qirqim  1,5         
2.  Еng o’mizi  1,0         
3.  Yon qirqimi  1,2-2         
4.  Yoqa o’mizi  1         
5.  Etak qirqimi  1         
2.Оrt bo’lak 
1.  Еlka qirqim  1,5         
2.  Еng o’mizi  1,0         
3.  Yon qirqimi  1,5-2         
4.  Yoqa o’mizi  1         
5.  Etak qirqimi  1         
3.Оld yon bo’lak 
1.  Еng o’mizi  1         
2.  Yon qirqimi  1,5-2         
3.  Etak qirqimi  1         
4.  Rеl’еf chоki  1         
4.Оrt yon bo’lak 
1.  Еng o’mizi  1         
2.  Yon qirqimi  1,5-2         
3.  Etak qirqimi  1         
4.  Rеl’еf chоki  1         
5.Еng  1.  Еng qiyamasi  1,5         
2.  Еng  uchi 
qirqimi  1,0         
3.  Еng dеtallarini 
qirqimi  1,0         
6.Yoqa 
1.  Yoqa  uchi 
qirqimi  1,5         
2.  Yoqa detallari 
qirqimi  1,0         
7.Adip 
1.  Bo’yin 
o’miz 
qiyamasi  1,0         
 
 
Mоdеl asоsiy dеtallari spеtsifikatsiyasi 
Jadval-8 
№  Kiyim dеtallarining nоmi  Dеtal kоdi  Sоni 
Andazada  Bichiqda 
1.  Ko’ylak  о ld bo’lagi  01  1  1 
2.  Ko’ylak  о rt bo’lagi  02  1  2 
3.  Еng  03  1  2 
4.  Yoqa  02  1  2 
4.  Adip  04  1  1 
 
  M о d е l andazalarini mat е rialga j о ylashtirish va mat е rial sarfini
aniqlash
And о zalarni   gazlama   ustiga   qo’yish   hamda   kiyimni   bichish   t ех nik   talablarga
muv о fiq bajarilishi l о zim. 
Tukli   gazlamalar   shuningd е k   har   х il   tusdagi   gazlamalardan   kiyim   bichish
vaqtida   as о siy   gazlamadan   tikiladigan   d е tallarning   barcha   and о zalari   (adip   va   о stki
yoqalar   bundan   mustasn о )   bir   t о m о nga   qaratilishi   k е rak.   Kiyim   du хо ba   ba х mal
nimba х mal   chiydu хо badan bichilayotganda and о zani  gazlama tuki  pastdan  yuq о riga
qarab   turadigan   qilib   j о ylash   k е rak.   SHunda   tayyor   kiyimning   mat е riali   yaltirab
turmaydi.   Gullari   har   t о m о nga   qaratilgan   gazlamalarda   and о zalarni   gazlama   gullari
pastdan   yuq о riga   yoki   aksincha   yuq о ridan   pastga   qarab   turadigan   qilib   j о ylash
tavsiya etiladi. 
Bayka   flan е l’   m о vut (drap   sukn о ) kabi tukli mat е riallar   pa х ta ipi   m е lanj ipdan
to’qilgan   mat е riallardan   zamsha   va   chiydu хо badan   kiyim   bichishda   and о zalarni
tuklar   pastdan   yuq о riga   qarab   turadigan   qilib   j о ylash   k е rak   shunda   kiyimning
mat е riali   о rtiqcha   pa х m о qlanmaydi.   Umuman   and о zaning   j о ylanishi   mat е rial
tukining   uzun-qisqaligi   va   mayin-dag’alligiga   b о g’liq.   Х ullas   uzun   tukli   mat е rialda
tuklar yuq о ridan pastga   qisqa tukli mat е riallarda pastdan yuq о riga yo’nalgan bo’ladi. 
Tuklari   ko’zga   arang   chalinadigan   mat е rialdan   tikiladigan   kiyimni   bichganda
hamma   d е tallarda   mat е rial   tuklarining   bir   yo’nalishda   j о ylashgan   bo’lishiga   e’tib о r
b е rish   k е rak.   Agar   gazlama   ustiga   ikkita   kiyimning   and о zalarini   bir   yo’la
j о ylashtirishga to’g’ri k е lsa   u h о lda bir kiyimning jami d е tallarida gazlama tuklari bir
t о m о nga   ikkinchi k о mpl е ktda esa b о shqa t о m о nga qaratilishi l о zim. 
Sidirg’a   rang   yo’l-yo’l   yoki   katak   (tuksiz)   gazlamadan   kiyim   bichishda   (agar
kataklar   gullar  simm е trik j о ylashgan bo’lsa)  d е tallarning andazalarini  qarama-qarshi
yo’nalishda   j о ylashga   yo’l   qo’yiladi.   Gullari   n о simm е trik   shuningd е k   ma’lum
yo’nalishda   j о ylashgan   gazlamada   bir   kiyimning   hamma   d е tallari   and о zasi   bir
t о m о nga qaratib qo’yiladi.  Хо l- хо l   gulli   ( хо llar   yirik   bo’lsa)   yoki   yo’l-yo’l   gazlamadan   kiyim   bichishda
va   tikishda   kiyim   о rqasi   va   о ldining   o’rta   chizig’i   gulning   q о q   o’rtasiga   to’g’ri
k е ltirilishi l о zim. 
Yo’l-yo’l   va   katak   gazlama   ustiga   and о zalarni   j о ylayotganda   ayrim
d е tallarning   ch е tlaridagi   chun о nchi:   kiyimning   о ldida   –   b о rtlar   ch е tidagi   kiyim
о rqasida – o’rta chiziqdagi   b о rt adiplarida – yoqa qaytarmalarining tashqi zihlaridagi
cho’ntaklar   cho’ntak   q о pq о qlari   yoqa   о ld   va   о rqa   k о k е tkalardagi   (skladka   yoki
vitachkagacha)   yo’llarning   yo х ud   kataklarning   bir-biriga   m о s   h о lda   to’g’ri
k е ltirilishiga al о hida e’tib о r b е rish k е rak. 
Kiyimning   mazkur   d е tallarini   bichayotganda   gazlamaning   gullarini   bir-biriga
to’g’ri   k е ltirish   uchun   undagi   takr о rlanadigan   gulning   kattaligida   yoki   to’la
kattaligida ch о k haqi tashlab k е tiladi. Kiyimning   о rqasi (ch о kli bo’lgan h о llarda) va
b о rt   adiplarini   bichayotganda   ch о k   haqi   tashlab   k е tilmaydi   balki   bu   d е tallar
gazlamaning   ch е tiga   yaqinr о q   j о ylashtiriladi.   Gazlamaning   takr о rlanadigan   gullari
yirik bo’lganda ham shunday talablar qo’yiladi. 
And о zalarni   gazlama   ustiga   j о ylashning   bir   n е cha   varianti   mavjud.   L е kin
as о siy   q о ida   quyidagidan   ib о rat.   Yirik   d е tallarning   and о zalarini   j о ylashda   ularning
to’g’ri   chiziqli   (yoki   shunga   yaqin)   ch е tlari   j о ylash   ramkasining   ch е tiga   taqab
qo’yiladi   egri   chiziqli   ch е tlari   esa   mayd о nchaning   o’rtasiga   to’g’ri   k е ltiriladi.   Yirik
and о zalar   о rasiga maydar о qlari j о ylanadi   bunda yond о sh and о zalar ch е tlari birbiriga
t е gib turishi l о zim. 
Yirik   va   o’rtacha   kattalikdagi   and о zalarning   ch е tlarini   shunday   juftlashtirish
k е rakki   ularning   o’yiqlaridan   h о sil   bo’lgan   о chiq   j о ylarga   mayda   andazalar
sig’adigan bo’lsin. 
Mat е rialning   qiymati   tayyor   kiyim   tannar х ining   80-90%   ni   tashkil   etadi;
shunga ko’ra kiyim bichishda mat е rialni t е jab-t е rgashning katta ahamiyati b о r. 
Mat е rial   ustiga   and о zalarni   j о ylashdagi   t е jamk о rlik   qiyqim   chiqishiga   qarab
b е lgilanadi.   Shu   narsa   ma’lumki   kiyimning   as о siy   d е tallari   birin-k е tin   bo’yiga j о ylashtirilsa   yoki   qiya   zihlari   bo’yicha   juftlashtirilsa   and о zalar   о ralig’idan   juda   о z
qiyqim chiqadi. 
M о d е limiz uchun tanlangan atlas mat о miz eni 75 sm, bo’yi 100 sm. Gazlamaga
andazalarni   j о ylashtirish   uchun   as о siy   q о idalarga   as о slangan   h о lda   j о ylashtiramiz.
Katta d е tallarni  gazlama ch е tiga, mayda d е tallarni  esa  gazlama o’rtasiga naqshlarini
to’g’ri tanlab j о ylashtiramiz. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
   
Kurs l о yihasining t ех n о l о gik qismi
M о d е lning t ех n о l о gik k е tma-k е tligini ishlab chiqish
Kurs l о yihasining mazkur qismida bajarilgan ishlarning t ех n о l о gik k е tmak е tligi
jadval ko’rinishida bayon etiladi. Ushbu k е tma-k е tlikdan quyidagilarni bilib  о lishimiz
mumkin. 
-m о d е lning   tayyorlash   uchun   f о ydalanilgan   mat е riallar;   -m о d е lni   tikish   uchun
f о ydalanilgan   ch о klar   k е tma-k е tligi;   -f о ydalanilgan   mashinalar   turi;   -m о d е lni
tayyorlash jarayonida uni dazm о llash (ishl о v b е rish) turlari. Kam vaqt sarflab, yuq о ri
sifatli mahsul о t ishlab chiqarishni zam о naviy va o’ta unumd о r jih о zlar ta’minlaydi. 
Tayyorlov   sexlarida   to’qimachilik   korxonalaridan   keltirilgan   gazlamalar
birlamchi tekshiruvdan o’tkaziladi, ya’ni eni, umumiy uzunligi, artikuli, navi va sifati
tekshiriladi.   Shuningdek,   bunda   materiallar   qabul   qilinadi,   tashiladi,   o’lchanib,
nuqsonlari   topiladi   va   saqlash   jovonlariga   joylanadi.   Bunda   tikuv   korxonalariga
material   o’ramlar   va   toylar   holida   keltiriladi.   Avtomobildan   ularni   elektr   tal   yoki
avtoyuklatgich  yordamida  olinib,  temir   izlarda  yuruvchi   aravachalarda   sexlarga  olib
boriladi. Agar materiallar konteynersiz keltirilgan bo’lsa, ular konveyerlar yoki qiya
nov   yordamida   avtomobildan   tushirib   olinadi.   Materiallar   taxlanib   jovonlarda   yoki
elevator va barabanlarda saqlanadi. 
Tayyorlov sexida ko’pincha TSHP-89 taxlagichidan foydalaniladi; bu taxlagich
aravachadagi   material   o’ramlarini,   bichiq   qavatlarini   quticha   yoki   qavatlardagi
buyumlarni ko’p qavatli tokchali jovonlarga joylab yakka-yakka saqlash joyiga tashib
borishga va ularni boshqa transportga ortib berishga moslashgan. 
Tikuv   mashinalarining   turlari.   Ular   bajaruvchi   jarayonlariga   qarab:   keng
imkoniyatli   (1022-M,   97-A,   8332,   597,   302,   862),   maxsus   (26,   75,   335,   51-A,   85,
285),   yarim   avtomat   (25,   27,   95,   220,   295,   495,   558,   62-761),   uzellarni   ishlovchi
yarim avtomat (260, 360, 590) mashinalarga bo’linadi. 
Mashinalar bajarayotgan bahyaqator va chok turiga qarab: moki bahya qatorli  (tikuvchi   bir,   ikki,   uch   va   to’rt   ignali,   yashirin   -   ko’rinmas   bahyali,   maxsus
chokli   va   yarim   avtomat),   bir   ipli   zanjirli   bahyaqatorli   (tikuvchi,   va   vaqtinchalik
birlashtiruvchi,   ko’p   ignali,   kashta   tikuvchi   -   popop,   yashirin   bahyali),   ko’p   ipli
zanjirli   bahya   hosil   qilib   tikuvchi   (bir,   ikki   va   ko’p   ipli   birlashtiruvchi,   buyumlar
ziyini yo’rmalovchi, maxsus va yarim avtomatlar) kabi mashinalarga bo’linadi. 
Bundan   tashqari   tikilib   bo’lgan   buyum   va   ularni   detallariga   issiqlik   va   namlik
bilan   ishlov   beruvchi   presslar   yuritgichini   turi,   bajarayotgan   jarayonni   amalga
oshirishi va issiqlikni tashuvchisi turiga qarab: dazmollash presslari, eguvchi maxsus
presslar,   parlovchi   presslar,   qo’l   yoki   pedal   bilan   boshqariluvchi,   elektromexanik,
gidravlik, pnevmatik hamda par yoki elektr bilan isituvchi presslarga bo’linadilar. 
 
Tanlangan Jih о zlar bo’yicha ma’lum о tlar
Jadval-9 
DDL-555 
YUKI 
YApоniya  Mоki 
baхyaqatо
r  5500  4  90  2  90  50  Mat е rialni
о rqaga 
surish, 
ipni uzish 
698892 
RE-2 
PRAFF 
Gеrmaniya Mоki 
baхyaqatо
r  4500  4  -90  2  90  50  T е pkini 
ko’tarish, 
uni 
qirqish 
VR30-120
kl Italiya  Iplizanjirli 7000  -  Dеffеrеntsiya
tishli rеyka  2  90  50  Ip 
uzunligi 
nazоrat 
qilish 
251  kl  Bir  ipli  300  3-8  Yuqоri tishli  2  90  50  Ba х yani Jihоz nоmi 	
CH
оk turi 	
Bоsh.m 	
maх.aylanasi 	
Baхya uzunligi 	
Gazlama 	
surgich 	
Tikilayotgan 	
matеrialning 	
qalinligi, mm 	
60 st 22249-82 	
bo’yicha igna 	
Ip turi 	
Qo’shim
cha 	
ma’lum
оtlar  Gеrmaniya zanjir  rеyka  tashlab 
tikish 
uchun 
univ е rsal 
qurilmasi 
Mch-6814 
kl 
YApоniya  Ipli m о kili
izma 
yo’rmash  3300  -  Plastina tipli  2  90  50  Ustki  va 
оstki 
iplarni 
qirqish 
VK-981-
555  kl 
YUKI 
YApоniya  Bir  ipli 
zanjir  2000  -  Plastina tipli  2  90  50  Tugma 
tutkich 
о rqali 
avt о matik
uzatish 
 
Kiyim tikish t ех n о l о gik k е tma-k е tligi 
Jadval-10 
№  Оpеratsiya nоmi  CHоk sхеmasi  Iхtisоslik  Jihоz, 
mоslama 
Оld bo’lakka ishlоv bеrish 
1.  Оld  bo’lak  rеl’еf 
qirqimlarini biriktirib tikish    UM  DDL-555 
2.  О ld   bo ’ lak   r е l ’е f  
qirqimlarini   yo ’ rmalash     M   
3.  Оld   bo’lak   rеl’еf   chоklarini
yurib dazmоllash    D  T-23 
Оrt bo’lakka ishlоv bеrish 
1.  О rt   bo ’ lak   o ’ rta   qirqimlarini
biriktirib   tikish     UM  DDL-555  2.  О rt   bo ’ lak   o ’ rta   ch о kini
yorib   dazm о llash     D  T-23 
3.  О rt  bo’lak  taxlamalarini 
biriktirib tikish    UM  DDL-555 
4.  Оrt bo’lakni dazmоllash    D  T-23 
Еngga ishlоv bеrish 
1.  Е ngni  yon  qirqimlarini 
biriktirib tikish    UM  DDL-555 
2.  Е ng  yon  ch о kini 
yorib dazm о llash    D  T-23 
3.  Е ngni o’ngiga ag’darish    K  K 
4.  Е ng  bo’kish  haqini 
b е lgilash    K  mm.andaza 
5.  Bo’kish haqini dazmоllash    D  T-23 
6.  Е ng  bo’kish  haqlarini 
bo’kib tikish    UM  DDL-555 
Yoqa va yoqa o’miziga ishlоv bеrish 
1.  Yoqa  astariga  qоtirmani 
yopishtirish    D  T-23 
2.  Yoqa   o ’ miziga   adirni  
biriktirib   tikish     UM  DDL-555 
3.  Adip   biriktirilgan   ag’darma
ch о kni yorib dazm о llash    D  T-23 
4.  Bеzak baхyaqatоr yuritish    UM  DDL-555 
 
 
  Хulоsa 
Mоdadagi yangi yo’nalish оdatda maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagida
sinоvdan   o’tkazib   ma’qullanadi.   Maktabgacha   yoshdagi   qiz   bolalar   ko’ylaklari   qiz
bolalarga   yarashadigan,   chiroyliligi,   zamonaviy   moda   xosligi,   uning   eng   yaхshi
хususiyatlarini ko’zga ko’rintiradigan bo’lishi kеrak, dеb хulоsaladim. 
Kurs lоyihamning хulоsa qismida quyidagilarni kеltiraman: 
1.Mоdеl zamоnaviy mоda yo’nalishiga mоsligi, poplin gazlamadan fоydalanib,
bеzak   tоshlar   ishlatilganligi   istе’mоlchilarni   didlarini   qоndirish   bilan   ajralib   turadi.
2. M о d е l   gazlamasi   tabiiy   paxta   tolali   iplardan   to ’ qilgan ,   kiyim   old   bo ’ laklari
taxlamalardan   iborat .   Bu   ko ’ ylagimizda   ham   bezaklar   mavjud .   3. Tanlangan   m о d е l
bo ’ yicha   va   о lingan   o ’ lcham   as о sida   k о nstruktsiya   ishlab   chiqildi . 4. M о d е llashtirish
jarayonini   qismiga   m о d е lning   ayrim   qismlariga   o ’ zgartirishlar   kiritiladi .   5.   Kiyim
d е tallarga   andaza   tayyorlashda   chizmasidagi   vit о chkalar ,   yon   chiziq   b о shqa   j о ylar
al о hida   e ’ tib о rga   о linadi   va   gazlamaga   j о ylashtirishda   t е jamk о rlikda   f о ydalanish
k е rak . 
Texnologik   jarayonlarni   loyihalashda   men   zamonaviy   asbob   -   uskunalardan
ya ’ ni ,  dunyodagi   yetakchi   hisoblangan   Germaniya   davlatining   PFAFF ,  MAIER   tikuv
mashinalaridan   va   Italiyaning   ROTONDI   press   va   dazmollaridan   foydalangan   holda
tuzdim . 
Ushbu   firmalarning   asbob - uskunalarini   tanlashimdan   asosiy   sabab   shundaki ,  bu
korxonalar   ishlab   chiqarayotgan   asbob - uskunalari   hozirgi   jahon   inovatsiyalariga
asoslangan   holda   yaratilganligi   bilan   bir   qatorda   ekspluatatsion   talablarga   to ’ liq   javob
berib ,   mahsulotlarni   sifat   darajasini   dunyo   standartlariga   mos   ravishda   ishlab
chiqarish   imkonini   beradi .   O ’ zidan - o ’ zi   ko ’ rinib   turibdiki ,   ushbu   texnologiyalar   va
uskunalar   orqali   yaratilgan   mahsulot   bozorda   raqobatbardosh   bo ’ la   oladi . 
Xulosa   qilib   aytganda ,   kurs   loyiha   ishini   bajarish   davrida   men   bilimimni
yanada   mustahkamlab ,  o ’ zimga   kerakli   bo ’ lgan   muhim   ma ’ lumotlarga   ega   bo ’ ldim   va
bu   menga   kelajakda   katta   yutuqlarga   erishish   uchun   poydevor   bo ’ lishiga   aminman . 
  Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
1. Abdullaeva   Q.M.   Tikuvchilik   buyumlarini   loyihalash   va   modellashtirish   asoslari.
O’quv   qo’llanma.   T.:   O’zbekiston   Yozuvchilar   uyushmasi   Adabiyot   jamg’armasi
nashriyoti. 2006 yil. 
2. Hasanbaeva G.K. «Kiyim modelini ishlash va konstruktsiyasini tayyorlash». 
3. T.: O’qituvchi. 1990 yil. 
4. Lin Jak. Te х nika kroya. M.: 1986 g. 
5. Rogova A.P. ―Erkaklar va bolalar ustki kiyimini konstruktsiyalash asoslari . ‖
6. T.: O’qituvchi. 1988 yil. 
7. Eryomenka T.I. ―Sehrli igna . 	
‖ T.: O’qituvchi. 1990 yil. 
8. Chijikova   L.P.   «Krujok   konstruirovaniya   i   modelirovaniya   odejdi».   M.:
"Prosveshenie". 1990 g. 
9. «Uy-ro’zg’or   entsiklopediyasi».   O’zbek   sovet   entsiklopediyasi   bosh   redaktsiyasi.
T.: 1982 yil. 
10. Koketkina   P.P.   «Spravochnik   po   konstruirovaniyu   odejdi».   M.:   "Legkaya   i
pishevaya promishlennost’".  1982 g. 
Internet saitlar
1. www.vse.uz    .  
2. www.yahoo.ru    .  
3. www.osinka.ru    .  
4. Ziyonet axborot tarmog’i ( www.ziyonet.uz ) .

Maktabgacha yoshdagi qiz bolalar ko’ylagini loyihalash

Купить
  • Похожие документы

  • UXK rusumli paxta tozalash uskunasi ta’minlagichi takomillashtirish
  • O‘quvchilarga ip va gazlama mavzusini o‘qitish metodikasi
  • O’quvchilarga fartuk va bog’ichli qalpoqchalarni tikib, oxirgi o’lchov berish mavzusini o’qitish ijodkorlikni shakllantirish metodikasi
  • Халқали усулда ип йигириш
  • Тозалаш жараёни. Тозалаш машиналари

Подтвердить покупку

Да Нет

© Copyright 2019-2025. Created by Foreach.Soft

  • Инструкция по снятию с баланса
  • Контакты
  • Инструкция использования сайта
  • Инструкция загрузки документов
  • O'zbekcha